Post by Oshin on Jun 17, 2004 14:56:45 GMT -5
Tin... Hong Kong: Sắp có quần áo tự làm sạch!
Trong bộ phim Người đàn ông mặc đồ trắng năm 1951, Alec Guinness đóng vai một nhà khoa học sáng chế ra loại vải không bao giờ bẩn hoặc sờn. Đó có lẽ chỉ là mơ ước viễn vông của một nhà hoá học, tuy vậy triển vọng quần áo và nhiều đồ vật tự làm sạch có lẽ đang tới gần hơn.
Giới khoa học hiện đã tìm ra một phương pháp hiệu quả phủ các hạt titanium dioxid tí hon lên vải bông. Những phân tử cỡ nano này chính là chất xúc tác giúp phân huỷ các phân tử được cấu thành từ carbon và chỉ cần ánh sáng mặt trời để gây ra phản ứng đó. Các nhà sáng chế tin rằng loại vải này có thể được sử dụng để may quần áo tự làm sạch, xử lý bụi, các chất ô nhiễm môi trường và vi sinh vật có hại.
Các hạt titanium dioxid, được phủ lên vải, có đường kính 20 nanomet, nhỏ hơn chiều rộng của một sợi tóc người gần 2.500 lần. Bước đột phá của nhóm nghiên cứu là đảm bảo rằng những hạt này có sự sắp xếp nguyên tử phù hợp - hay cấu trúc tinh thể anatase. Trước kia, khó có thể đạt được cấu trúc này ở những hạt tí hon như vậy. Cấu trúc tinh thể anatase tăng cường khả năng xúc tác của các hạt titanium dioxid cỡ nano.
Nhà nghiên cứu Walid Daoud và John Xin thuộc ĐH Bách khoa Hong Kong đã nhúng các mảnh vải bông vào titanium dioxid ở dạng lỏng, sền sệt trong khoảng 30 giây trước khi nhấc chúng ra ngoài và để khô. Sau đó, họ nung nóng vải tới nhiệt độ 97 độ C trong một chiếc lò với thời gian 15 phút. Ba tiếng đồng hồ trong nước sôi hoàn tất quá trình phủ titanium.
Kỹ sư hoá học Bob Skelton tại ĐH Cambridge (Anh) giải thích: ''Khi có sự hiện diện của tia tử ngoại từ Mặt trời, titanium dioxid sẽ oxy hoá nhiều chất hữu cơ. Khi ánh sáng chiếu vào chất xúc tác titanium, nó giải phóng các electron trong tinh thể và electron phản ứng với oxy trong không khí. Tiến trình này tạo ra oxy gốc tự do - một chất oxy hoá mạnh có thể phân huỷ bụi bẩn bám trên bề mặt thành những hạt nhỏ hơn như CO2 và nước. Do chất xúc tác chưa được sử dụng hết nên nó tiếp tục hoạt động chừng nào còn tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.
Vật liệu tự làm sạch đặc biệt phổ biến tại Viễn Đông và 25% tổng số bồn cầu được bán trên thị trường Đài Loan hiện có các lớp phủ tự làm sạch. Mới đây, các nhà khoa học Anh cũng cho ra đời kính cửa tự làm sạch. Quần áo có thể là bước tiếp theo.
Mặc dù áo sơ mi tự làm sạch còn lâu mới xuất hiện trên thị trường song nhóm nghiên cứu tại Hong Kong nên thận trọng. Trong bộ phim Người đàn ông mặc đồ trắng, do lo sợ phát minh của Guinness có thể đe doạ tới kế sinh nhai, các nhà sản xuất vải đã... cầm tù ông để không cho ai biết về phát minh vĩ đại đó!
Minh Sơn (Theo Nature)
