Post by Robot on Dec 15, 2004 10:38:07 GMT -5
Ô nhiễm sông Đồng Nai: Nước đang mất dần tính an toàn
TT - Trao đổi với Tuổi Trẻ xung quanh vấn đề ô nhiễm sông Đồng Nai - con sông cung cấp nguồn nước cho nhiều nhà máy nước của một số địa phương, đặc biệt là TP.HCM, GS.TS Lâm Minh Triết - nguyên viện trưởng Viện Môi trường và tài nguyên, ĐH Quốc gia TP.HCM - nói:
- Một quốc gia sẽ lâm vào tình trạng căng thẳng về nước nếu nguồn cung cấp nước thường xuyên bình quân trên đầu người dưới 1.700 m3/năm. Ở lưu vực hệ thống sông Đồng Nai, lượng nước bình quân trên đầu người tính trên toàn vùng lãnh thổ hiện nay khoảng 2.400m3/người/năm.
Tuy nhiên, so với khả năng cung cấp tại chỗ, lượng nước bình quân đầu người tại nhiều tiểu lưu vực trong hệ thống sông này được đánh giá là rất thấp, thậm chí có thể được coi là thấp nhất trong cả nước, trong khi đó nhu cầu dùng nước cho các hoạt động dân sinh, phát triển các ngành kinh tế thì rất cao, cộng với tình trạng ô nhiễm nguồn nước ngày càng nhiều hơn... Do đó nguy cơ căng thẳng nguồn nước là điều khó có thể tránh khỏi ở các thập niên sau.
* Thưa giáo sư, trong nhiều nghiên cứu các nhà khoa học liên tục cảnh báo tình trạng gia tăng ô nhiễm trên sông Đồng Nai, trong khi đây là nguồn cung cấp nước thô cho các nhà máy nước có công suất lớn. Giáo sư nói gì về vấn đề này?
- Phần lớn nước sinh hoạt cho các khu đô thị lớn như TP.HCM, TP Biên Hòa, thị xã Thủ Dầu Một... đều lấy nước từ sông Đồng Nai và sông Sài Gòn. Chất lượng nước nguồn cấp cho các nhà máy nước được kiểm tra chặt chẽ. Tuy nhiên, với mức độ gia tăng phát triển công nghiệp và đô thị hóa như hiện nay, mối đe dọa ảnh hưởng đến chất lượng nước nguồn cung cấp cho các nhà máy nước cũng gia tăng. Ví dụ nồng độ BOD5 trên sông Đồng Nai tại Hóa An - điểm lấy nước vào Nhà máy nước Thủ Đức - hiện nay ở ngưỡng 3,0 - 6,5 mg/l và dự báo trong khoảng năm năm nữa con số này có khả năng lên tới 11,5-13,8mg/l, vượt tiêu chuẩn qui định nguồn loại A đến 2,9-3,4 lần. Tương tự, hàm lượng vi sinh, các chất dinh dưỡng từ các nguồn thải sinh hoạt cũng sẽ tăng 2-3 lần so với hiện nay. Điều này sẽ dẫn đến việc tăng chi phí cho quá trình xử lý nước.
Những dòng nước đen này từ nội ô TP Biên Hòa (Đồng Nai) cứ đổ vào sông Đồng Nai hết ngày này qua ngày khác
* Như giáo sư vừa nói, trước việc gia tăng ô nhiễm trên sông Đồng Nai, liệu các nhà máy nước có đảm bảo được tính an toàn cho sức khỏe con người?
- Chúng tôi cũng đã tiến hành thực nghiệm để kiểm chứng lại toàn bộ qui trình công nghệ xử lý nước đang áp dụng tại Nhà máy nước Thủ Đức, trong trường hợp nước trên sông Đồng Nai tại trạm bơm Hóa An ô nhiễm hữu cơ với nồng độ BOD5 đạt 10mg/l. Kết quả thực nghiệm cho phép chúng tôi kết luận rằng: công nghệ hiện tại đang áp dụng tại Nhà máy nước Thủ Đức không đảm bảo yêu cầu chất lượng nước cấp đầu ra. Việc sử dụng chlorine để khử trùng nguồn nước bị ô nhiễm hữu cơ dẫn đến việc xuất hiện trong nước các chất hữu cơ đã bị chlorine hóa, có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe của người sử dụng nước...
Cũng theo tính toán của chúng tôi, trong trường hợp nồng độ BOD5 tại trạm bơm Hóa An đạt 10mg/l, để có nguồn nước chất lượng đảm bảo tiêu chuẩn và các yêu cầu sử dụng cho ăn uống, sinh hoạt, Nhà máy nước Thủ Đức buộc phải lựa chọn một trong hai giải pháp. Hoặc là phải dời điểm lấy nước từ trạm bơm Hóa An lên phía thượng nguồn ít nhất 15km. Hoặc là cải tạo hệ thống xử lý nước hiện tại theo công nghệ thích hợp với chất lượng nước nguồn đang bị ô nhiễm hữu cơ.
Theo phương án thứ hai này, chi phí gia tăng cho việc xử lý nước tại Nhà máy nước Thủ Đức có thể tăng lên gần 10.000đ/m3. Trong vòng năm năm tới, bình quân mỗi ngày các đối tượng tiêu thụ nước từ Nhà máy nước Thủ Đức phải chịu chi phí tăng thêm khoảng gần 6 tỉ đồng/ngày. Còn tính chung cả năm con số này có thể lên đến hơn 2.100 tỉ đồng, chiếm gần 1% GDP của TP.HCM trong năm năm tới.
Bài, ảnh: QUỐC THANH