|
Ozone
Dec 10, 2004 15:40:07 GMT -5
Post by Robot on Dec 10, 2004 15:40:07 GMT -5
|
|
|
Ozone
Dec 11, 2004 9:27:45 GMT -5
Post by Robot on Dec 11, 2004 9:27:45 GMT -5
Sống dưới lỗ thủng tầng ozone
Có một thành phố ở Nam Mỹ nơi tỷ lệ ung thư da cao gấp ba lần so với những nơi khác trên thế giới. Nguyên nhân là họ sống dưới lỗ thủng tầng ozone.
Cách đây 20 năm, các nhà khoa học thuộc Cơ quan khảo sát Nam Cực của Anh đã có một trong những khám phá lớn về môi trường: một lỗ thủng khổng lồ đã xuất hiện trong tầng ozone bảo vệ trái đất khỏi bức xạ tử ngoại mặt trời. Phát hiện này cùng với sự khẳng định sau đó của các nhà khoa học Mỹ đã thúc đẩy cộng đồng quốc tế hạn chế CFCs - loại khí thải nhà kính được cho là gây suy giảm tầng ozone.
Mặc dù Nghị định thư Montreal đã cấm CFCs song tác động của những loại khí ổn định và tồn tại lâu này sẽ kéo dài ít nhất là 40 năm nữa. Mỗi năm một lần vào mùa xuân ở Nam bán cầu, các điều kiện khí quyển kết hợp với hoá chất CFCs bắt đầu làm suy giảm tầng ozone. Từ tháng 9 cho tới tháng 11, một lỗ thủng với diện tích khổng lồ hình thành bên trên Nam Cực. Sử dụng vệ tinh, các nhà khoa học có thể giám sát sự mở rộng của lỗ thủng khi nó xoay chuyển cùng với các hệ thống thời tiết. Thỉnh thoảng lỗ thủng bao trùm cả phần phía nam của Nam Mỹ.
Thành phố Punta Arenas. Nhiều lần trong một năm, Punta Arenas ở Chilê - một trong những thành phố cực nam trên thế giới - nằm ngay bên dưới lỗ thủng tầng ozone. Các cư dân nơi đó chịu những tác động tồi tệ nhất mà bức xạ mặt trời gây ra, trong đó có nguy cơ ung thư da gia tăng. TS Jaime Abaca, chuyên gia da liễu hàng đầu ở Punta Arenas, đã nghiên cứu tỷ lệ ung thư da trong nhiều năm. Ông kết luận trong tổng số các ca ung thư da được phát hiện, tỷ lệ người mắc u hắc tố - loại ung thư da nguy hiểm nhất - cao gấp ba lần so với các vùng khác trên thế giới. ''Không nghi ngờ gì nữa chúng ta đang chứng kiến các tác hại của lỗ thủng tầng ozone'', ông nói.
Các quan sát cũng chỉ ra rằng bức xạ mặt trời chiếu xuống mặt đất ở Punta Arenas có bước sóng cực kỳ nguy hại. Đứng ngoài trời trong hơn một phút, các nhà nghiên cứu có cảm giác ngứa ran trên mặt.Thậm chí vào những ngày nhiều mây, họ phải đứng trong bóng cây hoặc các con hẻm để tránh tia tử ngoại. Một trong những nạn nhân là phát thanh viên Francisco Figueredo ở Punta Arenas. Gần đây anh đã được điều trị ung thư da trên mắt, mũi và gò mà. Ngồi ở nhà để chuẩn bị chương trình nhạc jazz cho buổi tối, anh giải thích rằng khi còn trẻ anh và những người khác không biết gì về vấn đề này''.
Một trung tâm tắm nắng trong thành phố. Giờ thì thành phố Punta Arenas đã dựng lên nhiều tín hiệu cảnh báo về tác hại của tia tử ngoại. Tại một ngã tư ở trung tâm thành phố, những lá cờ có màu đặc thù phất phới bay. Nếu cờ có màu da cam, điều đó có nghĩa là ''nguy cơ cao''. Các đài phát thanh và truyền hình phát đi thông tin cảnh báo hàng ngày. Tuy nhiên, tại một cửa hàng dược phẩm lớn ở trung tâm Punta Arenas, người quản lý thừa nhận doanh số kem chống nắng của họ rất cao. Bà nói: ''Dường như phần lớn mọi người không hiểu nguy cơ ung thư da''.
Có rất nhiều trung tâm tắm nắng. Trung tâm Cecilia International có 50 khách hàng mỗi ngày. Một khách hàng tên Evanalla cho biết: ''Tôi biết về nguy cơ ung thư song tôi vẫn tắm nắng ba lần mỗi tuần Nước da rám nắng sẽ làm cho quần áo của bà trông đẹp hơn. Đó là sự lựa chọn cá nhân''. Thế mới biết tầng ozone có thể yếu đi song sức mạnh của thời trang vẫn rất mạnh.
Minh Sơn (Theo BBC)
|
|
|
Ozone
Jan 30, 2005 13:11:56 GMT -5
Post by Robot on Jan 30, 2005 13:11:56 GMT -5
Lỗ thủng ozone có thể đạt mức kỷ lục trong năm 2005Các nhà khoa học châu Âu khuyến cáo: năm nay lỗ thủng theo mùa trong tầng ozone ở Bắc Cực có thể đạt mức kỷ lục nếu thời tiết lạnh tiếp tục kéo dài. Lỗ thủng tầng ozone (màu xanh đậm) đạt mức kỷ lục vào năm 2000. Diện tích của nó gấp ba lần diện tích nước Mỹ. Nhiệt độ trong tầng ozone ở Bắc Cực hiện ở mức lạnh nhất trong vòng 50 năm qua và đặc biệt thấp trong vòng 2 tháng gần đây nhất. Nếu điều kiện này tiếp tục kéo dài, lỗ thủng tầng ozone có thể lớn hơn lỗ thủng tồi tệ nhất hồi mùa đông năm 1999-2000. Trong năm 1999-2000, trên 65% ozone bị các hoá chất nhân tạo ''ăn mất''. Lỗ thủng lớn đồng nghĩa với việc Bắc Âu sẽ phơi nhiễm với mức bức xạ tử ngoại cao hơn. Tầng ozone là một phần của tầng bình lưu. Trong bầu khí quyển trái đất, tầng bình lưu nằm ở độ cao từ 9 - 48 km. Tầng ozone che chở cho hành tinh của chúng ta tránh các tia cực tím nguy hiểm, là nguyên nhân gây ung thư da. Thực tế, nếu không có tầng ozone, sự sốngcủa trái đất có thể không tồn tại. Khi nhiệt độ giảm xuống -80oC, các đám mây vùng cực bắt đầu hình thành. Về mặt hoá học, chúng khác với những đám mây nước thông thường ở gần bề mặt trái đất, làm thay đổi cấu trúc hoá học của không khí. Sự thay đổi đó biến clo từ các chất CFC thành dạng làm suy giảm tầng ozone. Sự suy giảm bắt đầu xảy ra khi ánh sáng mặt trời bắt đầu xâm nhập vào cùng cực trong mùa xuân. Theo Markus Rex, điều phối viên Dự án SCOUT-03 của Liên minh châu Âu (EU), trên 200 nhà khoa học tham gia dự án đã nhìn thấy những dấu hiệu đầu tiên của việc ozone suy giảm ở độ cao 20km. Họ dự báo các đám mây vùng cực sẽ tiếp tục tồn tại ít nhất trong 10 ngày tới. Nếu các đám mây này không biến mất trong vòng 6-8 tuần nữa, tầng ozone sẽ bị suy giảm mạnh khi ánh sáng mặt trời trở lại vùng cực. Tuy nhiên, việc dự đoán thời tiết ở độ cao 20km thường không đáng tin cậy như dự báo thời tiết thông thường. Do vậy, các nhà khoa học hy vọng dự đoán trên là sai. * Minh Sơn (Theo NewScientist)
|
|