Post by Robot on Aug 19, 2004 9:28:51 GMT -5
Có một nghề mới đang phát triển tại châu Phi: bắt bướm cái để lấy... nhộng xuất khẩu. Liệu hành động này có ảnh hưởng tới thiên nhiên?
Hàng trăm nông dân Tanzania đang nuôi bướm.
Haji Mshangama đi khắp dãy núi East Usamabara, tay huơ huơ chiếc vợt bắt bướm màu xanh. Đột nhiên, ông vục chiếc vợt xuống và bắt được cái cần tìm: một con bướm cái Salamis parhassus đang có mang. Hành động này mở đầu cho một quá trình kéo dài hai tuần nhằm xuất khẩu nhộng cho các triển lãm bướm tại Mỹ hoặc châu Âu.
Ông Mshangama là một người hạnh phúc và ngày càng giàu có, ít nhất là so với những người dân khác ở địa phương. Làm việc cùng với bảy nông dân khác, ông bắt đầu nuôi bướm cách đây mười tháng. Trong tháng 6 vừa qua, nhóm của ông đã bán nhộng với trị giá 500 USD, một số tiền lớn trong khu vực nơi nông dân chỉ kiếm được 1-2 USD/ngày. Mshangama nói: ''Bạn của tôi nghĩ tôi hơi điên khi tôi bắt đầu nuôi bướm. Tuy nhiên, khi họ thấy tôi kiếm được nhiều tiền, họ nhận ra đây là một việc tốt và không nói thế nữa. Hiện tất cả họ đều muốn nuôi bướm''.
Cho tới nay đã có khoảng 250 nông dân tại bốn làng ở dãy núi East Usamabara nuôi bướm. Năm nay, họ mong đợi thu được chừng 20.000 USD và có lẽ là nhiều hơn trong năm tới. Họ đã quay lưng đối với với ngành nghề truyền thống, từ bỏ công việc trên các nương chè và tự biến bản thân từ chỗ là nông dân thành "thương gia nhỏ". Họ rất thành thạo trong việc sản xuất nhiều nhộng có màu sắc sặc sỡ và đa dạng, không kém gì những con bướm cuối cùng sẽ nở ra từ đó.
Nhộng chuẩn bị được xuất khẩu.
Nông dân bắt đầu bằng cách bắt một con bướm cái có mang và đặt nó vào một chiếc lồng lớn. Ngay khi bướm đẻ trứng trên loại thực vật nó ưa thích do nông dân trồng từ hạt nhặt trong rừng, họ thu thập và đặt trứng vào một chiếc hộp nhỏ. Trứng nở thành sâu bướm. Sâu bướm được đặt vào lồng, nơi chúng ăn ngấu nghiến trước khi tạo ra bao bảo vệ. Đó chính là nhộng.
Nhộng thuộc nhiều loài khác nhau, một số là loài bản địa ở dãy núi East Usamabara, được thu thập từ các nông dân, đưa lên xe buýt để chuyển tới thành phố thương mại Dar es Salaam của Tanzania. Từ đây, chúng được chuyển tới các trang trại bướm sống và các triển lãm ở nước ngoài. Tại đó, nhộng nở thành bướm.
Ý tưởng nuôi bướm này do nhà sinh học trẻ người Mỹ Theron Morgan Brown mang đến cho các nông dân. Anh phát hiện tiềm năng của vùng này nơi có nhiều loài bướm cũng như nhu cầu cần các loài bướm hiếm châu Phi của nhiều triển lãm trên khắp thế giới. Anh nói: ''Tại châu Phi, những nước xuất khẩu bướm thương mại là Kenya, Nam Phi và hiện giờ Tanzania gia nhập vào danh sách đó''.
Về mặt lý thuyết, có thể nuôi bướm ở bất kỳ nơi nào con người tìm thấy chúng. Các vùng đất ở Tây Phi cũng như Trung và miền Nam châu Phi có thể cung cấp nhiều loài bướm lạ. Tuy nhiên, giống như các hàng hoá khác, sản xuất quá mức sẽ làm giá cả giảm cũng như tổn hại tới hệ sinh thái do bướm cái bị bắt quá nhiều.
Tuy nhiên, lợi chắc chắn nhiều hơn hại vì hoạt động này thúc đẩy công tác bảo vệ rừng bằng cách cung cấp cho nông dân nơi đây một nguồn thu nhập ổn định, làm cho họ không phá rừng và săn bắn quá mức động vật.
Minh Sơn (Theo Guardian)