|
Chàm
Apr 23, 2004 12:29:56 GMT -5
Post by Robot on Apr 23, 2004 12:29:56 GMT -5
Phòng và chữa nước ăn chân Nấm Trichophyton rub-rum . Nước ăn chân là từ dân gian dùng để gọi căn bệnh nấm da chân, thường gặp ở những người thường xuyên tiếp xúc với nước hoặc đi giày tất lâu ngày. Bệnh xảy ra quanh năm nhưng nhiều nhất vào mùa bão lụt, thời tiết nóng. Nước ăn chân do nấm Trichophyton rub-rum (hoặc T. mentagrophytes, Interdigitale và Epidevmophyton) gây nên, với các biểu hiện: có vảy và làm nứt da (đặc biệt là ở kẽ ngón chân) hoặc có nốt phồng trong chứa ít dịch. Trong trường hợp nặng, mụn nước xuất hiện ở những vùng khác của cơ thể, nhất là ở tay. Tổn thương da không chứa nấm nhưng dị ứng với các sản phẩm của nấm. Nấm da lây truyền trực tiếp do tiếp xúc với vùng da bị tổn thương, đi chung giày tất của người mắc bệnh hoặc tiếp xúc gián tiếp qua nền nhà, buồng tắm, chiếu, chăn... Tuy không nguy hiểm nhưng bệnh dễ lây lan thành dịch, thường xuyên tái phát, tổn thương kéo dài gây ngứa ngáy, dịch tiết có mùi hôi, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Để dự phòng nước ăn chân, cần bảo đảm vệ sinh cá nhân, không đi giày tất trong nhiều giờ liên tục, không đi giày tất ướt. Sau khi tiếp xúc với nước (nhất là vào mùa bão lụt, nước bị ô nhiễm bẩn, điều kiện vệ sinh không bảo đảm) cần rửa chân bằng nước sạch, lau khô các kẽ ngón chân mới được đi giày tất. Thường xuyên dùng dung dịch cồn iốt nồng độ thấp hoặc các loại bột có tác dụng diệt nấm ở bàn chân và kẽ ngón chân. Với những người ra mồ hôi chân, nên dùng lót giày khử mùi. Về điều trị, dân gian thường đốt giẻ hơ nóng các kẽ chân để làm khô và giảm ngứa. Phương pháp này có thể gây bỏng da hoặc bội nhiễm. Nên áp dụng một trong các bài thuốc đơn giản sau: - Một nắm thân và lá cây nghể răm (răm nước, thủy liễu), nước vừa đủ, đun sôi, lấy nước ngâm chân, bã xát vào tổn thương. - Lá trầu không 8 g (thái nhỏ ), lá ráy 50 g (thái nhỏ ) đổ nước ngập đủ thuốc, đun sôi, bắc ra để nguội. Rửa sạch chân, lau khô rồi ngâm vào thuốc. Nếu có mụn nước thì lấy kim sạch chọc vỡ mụn nước ra. - Tỏi củ 120 g, chân gà 4 bộ, lạc nhân 120 g. Ninh chân gà, lạc trong 2 giờ, sau đó cho tỏi củ vào ninh thêm 1 giờ nữa. Lấy nước uống, bỏ cái. Có thể dùng miconazole (dạng bột, kem) 2%; ketoconazol dạng kem 1% để bôi ngoài. Nếu bị bội nhiễm bàn ngón chân (sưng, nóng), cần điều trị kháng sinh toàn thân kết hợp thuốc dùng ngoài theo chỉ định của bác sĩ. BS Lưu Mạnh Hùng, Sức Khoẻ & Đời Sống
|
|
|
Chàm
Jun 23, 2004 13:01:26 GMT -5
Post by Robot on Jun 23, 2004 13:01:26 GMT -5
Điều trị chàm bằng y học cổ truyền
Chàm là loại bệnh tổn thương ngoài da có căn nguyên phức tạp, bao gồm 2 yếu tố: cơ địa dị ứng sẵn có trong cơ thể và tác nhân (bên trong hoặc bên ngoài) tác động vào cơ địa, gây nên bệnh.
Tổn thương cơ bản trên da của chàm là mụn nước và rất ngứa. Bệnh thường tiến triển qua 5 giai đoạn (nếu không có biến chứng): đỏ da; nhiều mụn nước lấm tấm; chảy nước vàng do mụn nước vỡ ra, để lại lỗ nhỏ lõm xuống; huyết tương rỉ ra, đóng thành vảy màu vàng rồi thâm dần, vài ngày sau bong vảy; vảy bong để lại lớp da non màu đỏ, không để lại sẹo.
Các biến chứng thường gặp là bội nhiễm (nhiễm thêm các vi khuẩn khác làm cho tổn thương lớn thêm do tăng tiết, vùng tổn thương sưng đỏ, tổng trạng sốt) và dày da vùng tổn thương, sừng hóa, da trên tổn thương khô nhám.
Dựa vào hình thể, chàm được phân thành 5 loại:
- Dạng nấm: Thường khu trú ở chân, màu đỏ sẫm, trên có mụn nước lấm tấm.
- Dạng viêm quầng: Thương tổn khu trú ở mặt, mí mắt.
- Tổ đỉa: Thương tổn khu trú ở rìa các ngón chân, có thể ở cả lòng bàn tay và chân, mụn nước từ sâu đội lên da, rất ngứa.
- Chàm sừng: Thương tổn khu trú ở lòng bàn tay, bàn chân, vảy dày trắng nứt nẻ, sưng đau, dưới vảy có mụn nước.
- Chàm thể đồng xu: Hình tròn hoặc bầu dục, màu đỏ hồng, trên có mụn nước, vảy tiết, khỏi dần từ chính giữa, khu trú ở tay chân.
Theo nguyên nhân, chàm được chia làm 5 loại:
- Chàm tiếp xúc: Do tiếp xúc với một số chất khác trên cơ địa dị ứng. Các tác nhân gây dị ứng gồm sơn, savon, nilon, kem, phấn, giày dép cao su, dây đồng hồ đeo tay, một số cây, cỏ, lá, hoa...
- Chàm vi khuẩn: Viêm nhiễm do vi khuẩn ở đâu đó trên cơ thể như viêm răng, hàm, mặt, tai mũi họng, viêm đường tiêu hóa hoặc một số cơ quan khác. Tổn thương gồm nhiều mụn nước, dễ lan tràn đến nơi khác, sưng đỏ, chảy nước, ngứa dữ dội.
- Chàm trẻ em: Do cơ địa, nội tiết, rối loạn chuyển hóa nước, một số bệnh nhiễm khuẩn, dị ứng một số chất, thần kinh... Bệnh hay gặp ở trẻ em trên 2 tháng tuổi và thường tới 3 tuổi sẽ tự khỏi; trường hợp cá biệt sẽ bị dai dẳng tới lớn. Thương tổn cơ bản là những mụn nước khu trú hai bên má và trán (trừ mũi và miệng) tạo thành hình móng ngựa, giới hạn rõ rệt, đôi khi lan lên đầu, ngứa dữ dội. Bệnh tiến triển qua 5 giai đoạn như chàm nói chung, có lúc giảm lúc tăng, đôi khi kèm theo sốt cao và thường dễ bị viêm tai giữa.
- Chàm nội tạng: Thương tổn bị biến đổi, mụn nước chuyển thành sẩn lẫn mụn nước, rải rác khắp người.
- Chàm khô: Căn nguyên do cả bên ngoài lẫn bên trong (do hóa chất, do sinh vật, nội tạng...).
Điều trị bằng y học cổ truyền:
1. Thể cấp tính: Lúc đầu da hơi đỏ và ngứa, sau một thời gian ngắn, da sẽ nổi cục, có nhiều mụn nước, rất ngứa, loét, chảy nước vàng trong:
Về thuốc uống trong, dùng một trong các bài sau:
- Thổ phục linh 16 g, nhân trần 20 g.
- Khổ sâm 12 g, kim ngân 16 g.
- Hoàng bá 12 g, ké đầu ngựa 12 g.
- Hạ khô thảo 12 g, hoạt thạch 8 g.
Nếu mụn nước lan ra toàn thân, ngứa nhưng chảy nước ít, dùng các bài thuốc:
- Kinh giới 12 g, sinh địa 16 g.
- Phòng phong 12 g, thạch cao 20 g.
- Thuyền thoái 6 g, tri mẫu 8 g.
- Khổ sâm 12 g.
Về thuốc rửa ngoài, có thể lấy tô mộc 30 g, lá trầu 20 g. Đun sôi với 1 lít nước và một ít muối, thấm rửa tổn thương rồi hong cho khô ngay. Hoặc: Lá khế 100 g, lá kinh giới 100 g. Đun sôi trong nước rồi tắm.
Về thuốc bôi, lấy hùng hoàng 5 g, thạch cao 5 g. Ngâm với giấm rồi trộn đều, bôi lên chàm.
2. Thể mạn tính: Da dày, thô, khô, ngứa và trên vùng tổn thương có nhiều mụn nước, hay gặp ở cổ chân, cổ tay, khuỷu tay và nhượng chân. Về thuốc uống, dùng:
- Hoàng bá 12 g, thương truật 8 g.
- Ké đầu ngựa 12 g, phù bình 12 g.
- Phòng phong 8 g, bạch tiểu bì 12 g.
- Hy thiêm thảo 12 g.
Về thuốc rửa, dùng lá khế 100 g, lá kinh giới 100 g đun sôi, rửa vết chàm loét.
Về thuốc bôi, dùng xuyên hoàng liên 4 g, hồng hoa 4 g (có thể thay bằng hồng đơn và chu sa) tán thành bột, hòa với mỡ trăn, bôi vào tổn thương, sau đó rửa sạch bằng thuốc rửa trên.
BS Nguyễn Thị Bay, Sức Khỏe & Đời Sống
|
|