Post by Oshin on Jun 23, 2004 22:27:13 GMT -5
Thư Australia: Đời sống gia đình của người Việt tại Úc
Dân số Úc hiện nay vào khoảng 19 triệu người trong đó khoảng 23% là di dân. Cộng đồng người Việt chiếm tỷ lệ khá cao, khoảng 154.000 người và được xem là một trong năm cộng đồng có số dân cao nhất; đứng đầu là Anh, lần lượt là Newzealand, Ý, Việt Nam và Trung Quốc.
Người Việt tại Úc sống phân bố cùng khắp các tiểu bang và vùng lãnh thổ Úc. Tuy nhiên, người Việt tập trung nhiều ở tiểu bang New South Wales (NSW) với khoảng 58.000 người. Riêng tại Fairfield (một thị xã thuộc tiểu bang NSW) có 14% dân số là người Việt. Trong phạm vi bài viết này, xin phác họa đôi nét về mối quan hệ cũng như tình cảm gia đình của kiều bào mình ở Úc.
Một người quen biết với tôi được đứa cháu ruột bão lãnh sang Úc chơi dăm ba tháng, nhưng chỉ ở được vài tuần thôi thì đã “rục rịch” đòi về vì cho rằng cuộc sống ở Úc quá tẻ nhạt.
Thật vậy, khi mới rời Việt nam sang Úc, đa số những người lớn tuổi đều cảm thấy bị “shock” và cảm thấy buồn phiền về những thay đổi trong đời sống gia đình. Nét thay đổi lớn nhất là quan hệ giữa vợ chồng với nhau cũng như giữa con cái với cha mẹ. Người chồng cảm thấy mất đi cái quyền "trụ cột gia đình" và cha mẹ không còn cái quyền “cha mẹ đặt đâu con ngồi đó" nữa. Điều mà ai cũng dễ dàng nhận thấy là tình cảm giữa các thành viên trong gia đình có vẻ như nhạt nhẽo dần.
Trong khi sống trên đất khách quê người, mặc dầu đa số người Việt vẫn cố gắng duy trì truyền thống văn hóa gia đình, thế nhưng vẫn phải chấp nhận nhiều sự thay đổi. Những cặp vợ chồng cao tuổi thường sống riêng với nhau hơn là sống chung với con cháu. Nếu phải sống chung với con cháu thì họ phải chấp nhận sự độc lập và quyền tự do của con cháu.
Hình thức gia đình phổ biến hiện nay tại Úc là hình thức “tiểu gia đình” (nuclear family). Theo đó, mỗi gia đình chỉ có hai thế hệ: Cha mẹ và con cái. Khác hẳn với hình thức “đại gia đình” ở Việt Nam, trong đó ông bà, cha mẹ, con cái sống quây quần với nhau. Những ông bà cụ từ Việt Nam sang thường than phiền là con cháu ở bên đây sao quá lạnh lùng. Một bậc cao niên trong lúc “trà dư tửu hậu” đã tâm sự rằng bữa nọ ông lỡ nướng khô trong nhà, thằng cháu nội “làm dữ” bảo rằng ông làm hôi nhà. Tức giận vì lời lẽ hỗn xược của thằng cháu, ông nhờ người quen tìm hộ cho ông một chỗ ở riêng. Ông dọn ra riêng gần một năm mà con cháu viếng thăm ông chẳng được dăm ba lần.
Trở lại hình thức “tiểu gia đình”. Sống trong xã hội Úc, hình thức “tiểu gia đình” ngày càng đa dạng, tuy chỉ gồm hai thế hệ nhưng không phải lúc nào cũng đầy đủ cha mẹ và con cái, thay vào đó là những gia đình không con, cũng có gia đình có cả cha mẹ nhưng lại có nhiều loại con: con riêng của vợ, con riêng của chồng, con chung của hai vợ chồng...
Có nhiều gia đình, khi con cái đến tuổi dựng vợ gả chồng, nếu con cái kết hôn với một người ngoại quốc mà cha me không biết tiếng Anh thì xem như “ trớt quấc”. Một người quen kể lại rằng: “Tôi có thằng rể Úc. Tôi nấu đồ ăn ngon cho nó ăn, nó không ăn thì thôi, còn làm ra vẻ hãi hùng, thấy buồn lòng lắm”.
Bởi vậy suy cho cùng, chỉ có ở quê nhà, mới thấy dạt dào tình cảm.
DS Nguyễn Bá Huy Cường
(Edith Cowan University)