|
Post by Robot on Feb 27, 2004 7:32:10 GMT -5
THÁNG 10 Ở NHẬT BẢN
Ngày 1/10 là ngày thay ðổi từ ðồng phục mùa hè sang ðồng phục mùa ðông ( koromogae )
Ngoài ra từ ngày 1/10 tại các nhà ga, công ty, trýờng học, phong trào quyên góp tiền cũng bắt ðầu. Phong trào này ðýợc gọi là " akaihanekyodoubokin " ( the red feather community chest campaign ). Phong trào này có nguồn gốc từ Châu Âu, du nhập vào NB nãm 1948. Ở Châu Âu, chiếc lông vũ màu ðỏ là biểu trýng cho sự công bằng và lòng dũng cảm ( theo nhý câu chuyện về Robin Hood ). Bất cứ ai bỏ tiền vào hộp quyên góp ðều ðýợc tặng một chiếc lông vũ màu ðỏ ðeo trýớc ngực
Ngày 10/10 là ngày ðại hội thể dục thể thao ( taiikunohi ). Ngày 10/10/1964 thế vận hội Olympic ðýợc tổ chức Châu Âu, kể từ ðó trở ði, ngýời ta lấy ngày này là ngày diễn ra các ðại hội thể thao ở các trýờng học và các khu phố. Khoảng từ trung tuần trở ði có giải ðua ngựa và bóng chày chuyên nghiệp.
Về thời tiết, thời tiết tháng 10 nói chung là ôn hoà, không nóng cũng ko lạnh. Vì thế ðây là thời ðiểm thích hợp ðể ði du lịch hoặc picnic. Cả gia ðình có thể cùng nhau lên núi nhặt hạt dẻ hoặc vào các výờn cây hái các loại hoa quả týõi của mùa thu nhý lê, hồng...v.v.v
Một ðặc ðiểm nữa là tháng 10 có rất nhiều lễ cýới, nhất là vào ngày lành tháng tốt nhý ngày Ðại An ( taian ).
Nói thêm một chút về lễ cýới ngýời Nhật, ngày xýa, trong lễ cýới ngýời Nhật coi trọng việc tiếp ðãi quan khách là chủ yếu vì vậy một lễ cýới thýờng kéo dài 3 ngày 3 ðêm. ngày nay, lễ cýới chỉ gói gọn trong vòng một ngày nhýng cũng không kém phần long trọng, có ðầy ðủ cả bánh gatô và nến giống nhý phýõng Tây.
Ngày này ngýời Nhật tổ chức lễ cýói theo 3 hình thức : + Theo nghi thức của Ðạo Thần ( 47,6 % ) : Số ngýời ðýợc mời ðến tham dự lễ cýới tại ðền thờ không nhiều, chỉ giới hạn trong họ hàng và bạn bè thân tín. Sau khi thầy tu ðọc một bài kinh cầu chúc cho ðôi uyên ýõng, 2 ngýời sẽ tiến hành một nghi lễ nhỏ gọi là " san san ku do " - cô dâu chú rể trao ðổi với nhau, mỗi ngýời 3 chén rýợu sake với ý nghĩa 3 nhân 3 là chín - tức là họ sẽ bên nhau mãi mãi ( vĩnh cửu ). Các vị khách mời sau ðó cũng làm nhý vậy ðể thắt chặt thêm mối quan hệ giữa 2 gia ðình.
+ Theo nghi thức của Ðạo Thiên Chúa Giáo ( 46,8 % ) . ðể tổ chức theo nghi thức này, không bắt buộc cả 2 ngýời ðều phải theo ðạo thiên chúa. Họ làm nhý vậy ðõn giản chỉ vì họ muốn có một lễ cýới của riêng 2 ngýời, chứ không muốn một lễ cýới ồn ào, tốn kém. 2 ngýời có thể tự chọn một nhà thờ nào ðó, mời cha mẹ và một số ít họ hàng, bạn bè ðến tham dự.
+ Theo nghi thức của Ðạo Phật ( 1,8 % ) Nhà sý, sau khi ðọc một bài kinh thì trao cho cô dâu một chuỗi tràng hạt màu trắng, chú rể một chuỗi màu ðỏ. Sau ðó tất cả mọi ngýời cùng vui vẻ uồng rýợu sake ðể chúc mừng ðôi bạn trẻ
|
|
|
Post by Robot on Feb 27, 2004 7:33:51 GMT -5
THÁNG 11 Ở NHẬT BẢN
Vào tháng 11, thời tiết bắt ðầu se lạnh. Ở các vùng, lá cây ðã chuyển dần sang màu ðỏ. Ði nhặt lá ðỏ ( momijigari ) là cũng một thú vui của ngýời Nhật trong tháng này.
Ngày 3/11 là ngày hội vãn hóa ( bunkanohi ), mọi ngýời ðều ðýợc nghỉ. Những ngýời ðạt thành tích cao trong các lĩnh vực nghệ thuật hoặc trong học tập sẽ ðýợc trao thýởng huân chýõng ở Hoàng Cung. Bộ giáo dục là cõ quan xem xét và lựa chọn ra ngýời ðýợc nhận huân chýõng.
Ngày 15/11 là ngày 七五三 ( shichi go san ). Các bé trai 5 tuổi, bé gái 3 và 7 tuổi và ði lễ ở các ðền thờ ðể tạ õn trời ðất và cầu mong sức khoẻ và hạnh phúc. Ðối với các bé 3 tuổi, ðây còn là ngày lễ ðánh dấu việc các bé bắt ðầu nuôi tóc dài. Còn ðối với các bé trai 5 tuổi, và bé gái 7 tuổi, ðây là dịp lễ ðể các bé diện những bộ áo kimono> Tất cả các bé ðều cầm trên tay những chiếc kẹo Thiên Tuế ( Chitoseame ) ðỏ hoặc trắng ðýợc làm từ bột mì tẩm ðýờng, týợng trýng cho sức khoẻ và sự trýờng thọ.
Ngày 23/11 là ngày lễ Tạ õn Lao Ðộng ( kinroukansha ), cả nýớc ðều ðýợc nghỉ.
Khoảng cuối tháng, tại các khu buôn bán ở Tokyo có hội chợ " 酉の市 " . Mọi ngýời ðến ðó mua một cái cào ( kumade ), cầu mong cho việc làm ãn buôn bán của mình ðýợc thuận buồm xuôi gió. Phong tục này bắt nguồn từ một lễ hội của ngýời nông dân khi khu hoạch xong vụ mùa vào mùa thu. Họ mang một con gà ðến các ðến thờ cúng bái ðể tạ õn trời ðất. Ðổi lại họ sẽ nhận ðýợc một cài bồ cào bởi vì cái bồ cào khiến ngýời ta liên týởng tới việc gặt hái ðýợc nhiều thành công và tiền bạc. Cùng với thời gian, ý nghĩa của lễ hội dần dần thay ðổi, ngày nay nó là lễ hội của những ngýời làm kinh doanh, buôn bán. Những chiếc bồ cào ðýợc trang trí với những biểu týợng về tiền bạc sặc sỡ ðýợc bày bán rất nhiều ở khu vực quanh ðền thờ.
|
|
|
Post by Robot on Feb 27, 2004 7:34:50 GMT -5
THÁNG 12 Ở NHẬT BẢN
Tháng 12, ngoài cách ðọc là jyunigastu, còn có một cách ðọc cổ là shiwasu ( 師走 ). Chữ si có nghĩa là thầy tu, wasu có nghĩa là chạy. Ðiều này xuất phát từ việc ngày xýa, cứ ðến dịp cuối nãm là các thầy tu lại phải chạy nhý ðèn cù ðể thãm nom các con chiên của mình.
Ðầu tháng 12, các công ty NB ðều phát tiền thýởng cho nhân viên ( một nãm 2 lần phát thýởng, cuối tháng 6 và ðầu tháng 12 ). Cũng giống nhý thói quen tặng quà " ogenchu " ở tháng 7, tháng 12 này, mọi ngýời cũng gửi quà ðến ðể cảm tạ những ngýời ðã giúp ðỡ mình trong suốt nãm qua. tập tục này ðýợc gọi là " お歳暮 " ( oseibo ). Vào dịp này các cửa hàng lúc nào cũng nhộn nhịp khách mua hàng cho oseibo, Noel và cho nãm mới.
Ngày 22/12 là ngày Ðông chí, ngýời ta thýờng ãn bí ngô và tắm nýớc cây yuzu ( tớ không tra ðýợc yuzu là cây nhý thế nào á ) vì họ tin rằng làm nhý vậy sẽ tránh ðýợc cảm lạnh. Bắt ðầu từ lúc này, các trýờng học sẽ bắt ðầu býớc vào kỳ nghỉ ðông.
Ngày 23/12 là ngày sinh nhật Thiên Hoàng, cả nýớc ðều ðýợc nghỉ.
Ngày 25/12 là Noel. tuy vẫn phải ði làm nhý bình thýờng nhýng rất nhiều ngýời vẫn tổ chức party hoặc ði chõi vào ngày này, mặc dù họ không hề theo Ðạo Thiên Chúa. Trên ðýờng phố, trýớc các cửa hàng, ngýời ta trang trí cây thông noel, bật bản nhạc của ðêm giáng sinh và ãn bánh giáng sinh.
Khoảng thời gian này, nhiều nõi cũng tổ chức " 忘年会 ". Bonenkai là buổi họp mặt của các bạn bè, ðồng nghiệp. Họ tụ tập nhau lại, tỗ chức liên hoan, nhậu nhẹt, hát karaoke ðể quên ði những ðiều không may của nãm cũ ( từ bo là wasureru có nghĩa là quên ði ) .
Ngày 28/12 là ngày làm việc cuối cùng của các công ty trýớc khi býớc vào kỳ nghỉ tết. Các nhà ga, sân bay trở nên ðông ðúc bởi những ngýời về quê ãn tết hoặc ði du lịch nýớc ngoài vào dịp nãm mới. Các gia ðình cũng bận rộn với việc dọn dẹp nhà cửa và mua sắm cho ngày tết.
Ngày 31/3 là ngày tất niên 大晦日 ( oomisoka ). Buổi tối họ ãn món mì 年越しそば ( toshikoshisoba ) ðể cầu mong ðýợc sống lâu vì món mì này có sợi rất dài, týợng trýng cho sự trýờng thọ <img src=images\emotion\icon_smile_cool.gif border=0 align=middle>.
Ðến 12h ðêm, tivi truyền hình trực tiếp các lễ ðánh chuông ðón nãm mới ở các ðền thờ trên toàn quốc 除夜の鐘 ( zyoyanokane ). Theo nhý một phong tục có từ thời Nara, cứ ðến ðúng 12h, các ðền thờ sẽ ðồng loạt ðánh 108 tiếng chuông ðể xua ðuổi tà ma của nãm cũ.
|
|
|
Post by Robot on Feb 27, 2004 7:36:00 GMT -5
THÁNG 1
Ngày 1-1 trong tiếng Nhật gọi là " ganjitsu ", ðối với ngýời Nhật ðây là ngày ðặc biệt quan trọng. Vào dịp nãm mới, ngýời Nhật thýờng hay trang hoàng nhà cửa. Ngày xýa họ trang trí " kadomatsu " và " simekazari ", nhýng bây giờ do diện tích nhà ở ko cho phép nên hầu nhý họ chỉ trang trí ở cửa ra vào. " Kadomatsu " bao gồm thân cây tre, một ít cành thông và cành cây mai. Cũng có loại " kadomatsu " chỉ gồm một cành mai ðýợc bọc bằng giấy washi. " Kadomatsu " thýờng ðặt ở trýớc cổng nhà ðể mời các vị thần, linh hồn tổ tiên vào nhà. Nó cũng týợng trýng cho ýớc vọng ðýợc sống lâu và sung túc. Shimekazari là một ðồ trang trí ðýợc bện bằng dây thừng, ðính kèm một ít giấy màu trắng. Ngoài ra ngýời ta còn trang trí lên ðó một miếng cam ðắng, một con tôm hùm và vài cái lá dýõng xỉ. Miếng cam ðắng týợng trýng cho việc cả gia ðình sẽ ðýợc khoẻ mạnh trong nãm tới, còn con tôm hùm là biểu týợng của sự trýờng thọ. Shimekazari ðýợc treo ở trýớc lối ra vào ðể xua ðuổi hết tà ma cho nãm mới. Sáng 1-1 tết ðýợc gọi là " gantan ", cả nhà tập trung lại uống " otoso ", ãn " ozoni " và " osechi ". Otoso là một loại rýợu nấu kèm với lá thuốc. Nó giúp ích cho việc tiêu hoá và chứng ðầy bụng do việc ãn uống liên miên trong dịp tết, ngoài ra nó cũng mang ý nghĩa xua ðuổi tà ma. Ngýời ta dùng một bộ ấm chén ðýợc trang trí ðặc biệt ðể uống Otoso. Ngày nay Otoso ðýợc ðóng vào những cái túi nhỏ ( tea bag ) ( giống nhý kiểu trà Lipton ) rất tiện lợi. Ozoni là một món ãn ðặc biệt trong dịp tết. Nó gồm bánh làm từ gạo, một ít nýớc sốt làm từ cá, thịt gà, và rau. Cách là Ozoni khác nhau theo từng vùng, thậm chí là từng gia ðình. Osechi là vốn là một món ãn ðýợc dùng vào dịp lễ hội của các mùa trong nãm. Nó bao gồm rất nhiều nguyên liệu nhý ðậu ðen, rong biển, salát...v.v...ðýợc trang trí rất cầu kỳ trong một cái khay sõn mài. Ngày nay ngýời ta còn cho thêm một vài món Châu Âu, Trung Quốc vào trong ðó nữa và ðýợc bán sẵn rất nhiều tại các siêu thị. Vào sáng 1 tết bố mẹ mừng tuổi ( otoshidama )cho con cái. Trýớc kia ( thời Muromachi 1336-1573 ) otoshidama là một phong tục tặng quà vào dịp ðầu nãm của các võ sĩ. Ðến thời Minh Trị, otoshidama trở nên phổ biến và dần dần ðýợc thay thế bằng tiền mặt. Ngýời Nhật cũng có phong tục ði lễ vào sáng mùng 1 ðể cầu may mắn trong nãm tới. Ngoài ra vào dịp tết họ còn gửi cho họ hàng, bạn bè thiếp chúc mừng ( nengazyou ), kèm theo cả ảnh của gia ðình mình. 3 ngày ðầu tiên của nãm mới gọi là " shougetsu san ga nichi ". Hầu hết các ngân hàng, công ty và cửa hàng ðều ðóng cửa trong 3 ngày này ðể mọi ngýời có thể ði chúc tết họ hàng, bạn bè, ðồng nghiệp ( nenshi mawari ) Ngày 4, tất cả các ngân hàng, công ty sẽ trở lại làm việc. Vào ngày 7, ở Nhật có phong tục ãn " nanakusagayu " - một loại cháo ðýợc nấu từ 7 loại rau mọc vào mùa xuân. Ngýời ta cho rằng ãn loại cháo này sẽ có ðýợc sức khoẻ tốt trong suốt một nãm. Ngày 15 là ngày lễ trýởng thành " seijin no hi ". Ðây là một ngày lễ dành riêng cho những ngýời býớc sang tuổi 20 ( hatachi ). 20 tuổi ðồng nghĩa với việc họ có ðýợc quyền của một công dân nhý bầu cử và phải có trách nhiệm với xã hội. Các cô gái thýờng mặc kimono vào ngày này. Mùa thi ðấu Sumo bắt ðầu vào giữa tháng 1.
|
|
|
Post by Robot on Feb 27, 2004 7:38:02 GMT -5
Giấc mõ ðầu nãm
Ngýời Nhật Bản quan niệm rằng giấc mõ ðầu tiên trong nãm mới ( thýờng là từ ðêm mùng 1 tới sáng mùng 2 ) rất quan trọng. Ngýời ta gọi ðó là 初夢 (はつゆめ)Nếu bạn mõ thấy 3 thứ sau, thì trong nãm tới bạn sẽ gặp nhiều may mắn. Thứ nhất là núi Phú Sĩ (富士山 )(ふじさん) Thứ hai là con chim hạc 鷹 (たか) Thứ ba là quả cà 茄子 (なすび)
Quan niệm này có từ thời Edo ( khoảng thế ky 17 )
|
|
|
Post by Robot on Feb 27, 2004 7:50:38 GMT -5
Bạn thích gì ở Nhật Bản nhỉ ?
Vãn hóa Nhật có cái gì ðó vừa lạnh lùng, nhýng cũng vừa lôi cuốn ngýời ta, nhý một bản tình ca buồn vậy (he he, có hõi vãn vẻ quá ko nhỉ). Bạn có thể nhận ngay ra nó qua những hình týợng nhý hoa anh ðào, những thành chùa cổ kính, bộ trang phục Kimono ðộc ðáo, hay bây giờ là những toà nhà cao trọc trời, ðýờng phố ðầy những cửa hàng, cửa hiệu và ngýời..., nhýng sau cái mặt trái ðó cũng có những làng quê thanh bình, có những ngýời nông dân chất phác, ðồng ruộng phì nhiêu nhý ở VN ta. Khi ðến Nhật bạn có cảm giác an bình khi ði ngắm những "rừng" hoa anh ðào trong công viên, ði ðến những thành tháp cổ kính ở Osaka hay Kyoto, ði thãm những ngôi ðền, chùa hằng trãm nãm tuổi tại Nara hay Kamakura ðể leo lên những bậc thang hàng trãm býớc chẳng hạn. Khi ở những nõi này bạn có thể quên hết mọi thứ, ko còn nỗi lo âu nào, bạn có thể quên ði chính mình là ai.
Nhýng xã hội Nhật Bản hiện ðại cũng có những cái mặt trái của nó, những thứ mà họ bắt buộc phải trả cho nền công nghiệp, kinh tế của một cýờng quốc nhý ngày hôm nay. Nhý ô nhiễm môi trýờng khủng khiếp ở những thành phố, khu công nghiệp lớn nhý Tokyo, Osaka hay Kobe. Khi mà con nguời Nhật nhiều lúc quên ði chính mình là ai, ðể theo kịp thời ðại, theo kịp giòng chảy của cuộc sống, khi mà giới trẻ gần nhý ðã quên ði mất cội nguồn, bản sắc dân tộc ðể chạy theo một lối sống Âu Mỹ. Nhýng cũng ko ít ngýời Nhật Bản ðang cố gắng giữ gìn những gì họ còn lại, sau khi ðọc bài viết này bạn vẫn có thể ðến ðâu ðó ðể nhìn thấy những cô gái xinh ðẹp trong trang phục Kimono truyền thống, ðến Kyoto ðể tận hýởng một lễ hội - Matsuri rýớc kiệu ðặc trýng của Nhật, hay ði Osaka ðể ngắm thành Himeji cổ kính, những cái ðó vẫn còn ðang tồn tại trong một nýớc Nhật vẫn ðang biến ðổi từng ngày, từng giờ theo thời gian.
Nguyễn Ðãng Trung
Có thể nói , tôi cũng biết ðýợc khá nhiều về nýớc Nhật, nhýng ðó là nýớc Nhật của thời cổ xýa, của những phong tục vãn hoá truyền thống của những ngôi chùa tĩnh mịch mang phong cách thiền Ðạo.
Tôi yêu sự tinh tế, nhạy cảm, những nét nên thõ trang nhã, tôi yêu những khu výờn nho nhỏ, với những lối ði rải sỏi bên cạnh những cây cảnh non bộ bé xíu.
Tôi luôn mong muốn mình có thể một lúc nào ðó nắm bắt ðýợc phong thái của họ, tĩnh tại giữa những rối ren, khó khãn dồn dập. Biết yêu một cánh hoa, ngắm một ánh trãng, hoá mình vào thiên nhiên, tận hýởng từng phút ðẹp ðẽ của cuộc ðời.
Nguyễn Minh Diệu
Tôi yêu Nhật Bản qua những cánh hoa anh ðào rõi trong những bức tranh và phim..thức ra là bắt ðầu từ Anime và Manga.
Ngýời Nhật Bản trông nhý những cái hộp vuông vắn..ngýời nào cũng nhý ngýời nào bởi một cái xã hội quá qui củ..nhýng khi nhình ký, những vẻ ðẹp tinh tế của họ chiếu sang qua lớp vỏ bọc..sự ao ýớc ðýợc cảm giác..
Sil Chan
|
|
|
Post by Robot on Apr 13, 2004 14:58:22 GMT -5
Chùm ảnh về Nhật Bản của Xì trum: Võ sĩ Sumo
|
|
|
Post by Robot on Apr 13, 2004 14:59:23 GMT -5
Mùa đông Hokkaido
|
|
|
Post by Robot on Apr 13, 2004 15:00:31 GMT -5
Lễ hội búp bê
|
|
|
Post by Robot on Apr 13, 2004 15:04:38 GMT -5
|
|
|
Post by Robot on Apr 13, 2004 15:08:05 GMT -5
|
|
|
Post by Oshin on Apr 15, 2004 3:39:52 GMT -5
Thư tokyo
Những thùng rác ở Nhật và nỗi lo khủng bố
Nhật Bản vốn nổi tiếng sạch sẽ vì đâu đâu cũng có những thùng rác gồm nhiều loại: rác cháy, rác không cháy, báo - tạp chí, chai, lọ v.v... được đặt khắp dọc những con đường, ga xe điện, cửa hàng bách hóa và những nơi công cộng.
Ấy vậy mà, từ tuần trước, người dân Nhật phải “chịu khó” mang rác về nhà hoặc mang đến công ty, chứ không được “đụng đâu vứt đó” thoải mái như ngày trước nữa.
Chính phủ Nhật e ngại Nhật Bản sẽ là mục tiêu tiếp theo của khủng bố, sau khi tàu điện ngầm của Tây Ban Nha bị đặt bom cách đây 1 tháng. Tất cả các thùng rác công cộng trong thành phố, trong ga xe điện đều bị dẹp bỏ. Trong tàu điện ngầm ở Tokyo, thời gian gần đây luôn xuất hiện những vị cảnh sát mặc đồng phục, to cao như thần hộ pháp đi đi lại lại dọc các toa tàu. Và các nhân viên điều khiển tàu luôn phát loa nhắc nhở hành khách hợp tác chống khủng bố bằng cách “tự mang rác của mình về”, và “khi phát hiện vật lạ thì không được sờ vào mà phải báo ngay cho nhân viên trong ga”.
Thêm vào đó, cách đây 5 ngày, khi thông tin 3 công dân Nhật bị bắt làm con tin ở Iraq được phát trên tất cả các kênh truyền hình và khắp các mặt báo, không khí càng trở nên căng thẳng hơn. Những thanh niên nam nữ Nhật Bản vốn không quan tâm mấy đến thời sự chính trị bỗng nhạy cảm với tin tức về tình hình hỗn loạn tại Iraq, cũng như luôn truyền miệng nhau tin mới nhất về 3 con tin. Đã gần 50 năm rồi dân Nhật không biết đến bom đạn và chiến tranh, có lẽ vì vậy mà phần lớn trong số họ tỏ ra “hờ hững” trong quan hệ với Mỹ và tha thiết yêu cầu chính phủ rút quân về nước.
Tokyo, 13-4-2004
Châu Anh (CTV Báo NLĐ tại Nhật Bản)
|
|
|
Post by Robot on Nov 28, 2004 14:41:45 GMT -5
Cây Tre ở Nhật Bản www.thanhnien.com.vn/TinTuc/DoiSong/2004/11/28/35890/cay-tre_A2.jpg[/img] Cũng như ở Việt Nam và các nước châu Á, cây tre gắn bó rất lâu đời trong đời sống người Nhật Bản với những công dụng phổ biến của nó. Trong nghiên cứu về tre trên thế giới, sự kiện Hiroshima bị ném bom nguyên tử năm 1945 được quan tâm như một biểu hiện đặc trưng về sự chịu đựng của loài cây này: "Chỉ vài ngày sao trận bom, cả thành phố hầu như bị san bằng thì người ta đã phát hiện những cây măng mới trong một khu rừng nhỏ ở đó đã lên xanh!" Trong lịch sử Nhật bản, cây tre cũng là chủ đề của các truyện cổ tích, là biểu hiện của sự may mắn và không thể thiếu trong các lễ hội... * Nàng công chúa mặt trăng: Người Nhật tin tưởng rằng tre là một loài cây bí hiểm và độc nhất vô nhị. Nó được coi như một thứ cây thần thánh vì trong ruột rỗng của cây chính là chỗ ở của thánh thần. Một trong những chuyện cổ tích lâu đời nhất ở Nhật là Taketori monogatari (Chuyện kể về người đốn tre) nói lên niềm tin tưởng đó. Chuyện bắt nguồn từ 900 năm trước và nổi tiếng ở Nhật, kể chuyện một công chúa xinh đẹp từ cung trăng xuống trần giới. Anh thợ đốn tre nghèo đã phát hiện ra nàng công chúa bé xíu giữa thân tre và đem về nhà mình. Công chúa lớn lên rất nhanh thành một cô gái xinh đẹp nên có rất nhiều người đến cầu hôn, nhưng đã đến ngày nàng phải trở về mặt trăng. Cũng giống như một cây măng, nàng chỉ cao khoảng chưa đầy một tấc lúc người đốn tre phát hiện ra và nàng đã cao lớn nhanh chóng chỉ trong vòng ba tháng. Hầu hết trẻ con Nhật Bản đều biết câu chuyện này dưới cái tên Kaguya-him (tức Công chúa mặt trăng) trong các truyện tranh dành cho trẻ nhỏ. * Cây tre trong lịch sử Nhật Bản Từ rất sớm, cây tre đã đóng một vai trò không thể thiếu trong xã hội Nhật Bản. Nó mạnh mẽ, thanh thoát, rất dễ uốn và đáp ứng được nhiều nhu cầu sử dụng trong đời sống hàng ngày. Những chiếc lược, những rổ rá bằng tre đã được phát hiện vào thời kỳ Jomon ( từ hơn 300 năm trước công nguyên) tại 2 di chỉ khảo cổ học ở Honshu và Kyushu. Điều này cho thấy loài tre đã xuất hiện và phát triển rất rộng ở nhiều nơi trên đất Nhật và nó cũng đã được chế tác thành các vật dụng từ rất lâu. Người ta cũng cho rằng con người đã dùng măng để ăn vào thời kỳ đó. Qua các thời kỳ, cây tre đã thể hiện ở rất nhiều hình thái... Vào thời kỳ Yayoi (trước công nguyên 300 năm đến 40 năm sau công nguyên) tre cũng đã được dùng như các công cụ đánh cá như cái bẫy (trap), cái giần, cái sàn (sieve), rổ, bàn chải... Người ta cũng xác định rằng trong thời kỳ Nara (710-794), cây tre đã được dùng làm cán bút, nhạc cụ như sáo trúc Nhật bản (shakuhachi). Nhiều bức ảnh chụp lại các hiện vật trưng bày ở Bảo tàng tre Nhật Bản khai quật ở Nagaoka-kyo - thủ đô của đế chế Nhật từ năm 784 đến 794 thuộc quận Kyoto, cho thấy từ rất lâu cây tre Madake đã được dùng làm ống dẫn nước. Chúng được phát hiện ở trạng thái như đã được bảo quản cẩn thận, dù đã trải qua đã hơn 1.200 năm! Nhưng khi đưa vào trưng bày ở Bảo tàng thì nó bắt đầu hư hỏng. Vào thời kỳ Heian (794-1192), cây tre cũng đã được sử dụng làm rất nhiều thứ đồ dùng, từ những vật gia dụng hàng ngày cho đến vật trang trí. Thời kỳ Kamakura và Muromachi ( 192-1573), cây tre cũng được sử dụng chế tạo vũ khí cho các chiến binh Samurai như cung và mũi tên... Tre luôn là những vật liệu thiết yếu trong việc phân biệt kiểu dáng kiến trúc, Sukiya-zukuri (trường phái kiến trúc nhà ở kết hợp các sắc thái xây dựng đặc biệt cho nghi lễ uống trà (trà thất) xuất hiện trong thời kỳ Azuchi- Momoyama (1573-1603) và Edo (1603-1868). Nó không chỉ dùng làm trụ chống đỡ các tấm phên bằng đất sét mà còn làm vật liệu trang trí trong các góc tường, chỗ hóng mát, làm rèm che và cả đóng trần nhà. Các đồ uống trà dùng trong trà thất cũng được chế tác rất tinh xảo bằng nhiều giống tre khác nhau... Nước Nhật đã trải qua một giai đoạn hiện đại hóa nhanh chóng từ sau năm 1854. Tuy vậy, cây tre vẫn là loại vật liệu không thể thiếu, kể cả sau khi thất bại trong đệ nhị thế chiến. Cây tre, trên thực tế đã được sử dụng như thứ vật liệu thay thế cho thép trong xây đúc bê tông. Hình ảnh bê tông tre được sử dụng ở sân vận động Kyoto hiện có trưng bày ở Bảo tàng tre Nhật bản là một bằng chứng. * Nhạc cụ bằng tre Nhạc cụ truyền thống tiêu biểu làm bằng tre ở Nhật là cây sáo Shakuhachi. Du nhập vào Nhật từ Trung quốc khoảng cuối thế kỷ thứ 7, sáo trúc Shakuhachi phát triển ở Nhật như một nhạc cụ độc đáo, gợi lên một âm hưởng sâu lắng trong tâm hồn. Sáo này làm từ giống tre Madake. Có bốn lổ để ấn các ngón tay phía trên và một lổ phía dưới để thổi. Sáo Shakuhachi trở thành mẫu mực xác định các nhạc cụ truyền thống với tiêu chuẩn chiều dài là 54,5 cm. Tuy rất đơn giản, nhưng cây sáo Shakuhachi đòi hỏi người chơi phải rất thành thạo trong việc kiểm soát hơi thổi, tập trung cao độ sự chú ý không chỉ ở chiếc môi, cũng tương tự như thổi sáo của Việt Nam vậy!
|
|
|
Post by Robot on Nov 28, 2004 14:42:07 GMT -5
* Những món ăn từ măng ở Nhật
Cây măng tre rất có giá ở Nhật bởi hương vị thanh nhã, dáng vẻ mịn màng và là món ăn quan trọng có tính thời vụ của các đầu bếp Nhật. Măng cũng là món cung cấp nhiều chất carbohydrate, dầu thực vật, chất đạm và Vitamin B, giúp cho việc tuần hoàn máu...
Có rất nhiều cách chế biến các món ăn từ măng ở Nhật. Măng của giống tre Mosochiku là món thông dụng do nó lớn, đầy đặn, mềm và thơm hơn các loài măng khác. Có những món thông dụng như: Măng hầm (Nimono), Măng nấu đậu tương (Dengaku), Măng nấu súp với ngọn sancho (Kimone-ae), Măng nướng (Yakimono), Măng tươi ăn sống (Shasùhimi), sup măng (Wanmono) và Măng hầm gạo (Takenoko-gohan).
Mì sợ làm bằng lúa mạch (soba) cũng là một món ăn truyền thống của người Nhật. Nó được đựng trong cái sàn bằng tre như người bạn không thể thiếu để luộc rồi ăn với các loại gia vị như củ cải, hành xanh... Các món ăn mì lạnh soba thường có bán ở các tiệm ăn Nhật Bản.
* Tre và các lễ hội:
+ Koda Matsu
Từ xa xưa, như đã nói, người Nhật tin rằng các thần thánh trú ngụ trong ruột rỗng của cây tre. Cây tre rất được tôn kính cho nên không ai làm điều gì sai trái với nó. Do vậy, ngày nay cây tre cũng đóng vai trò không thể thiếu trong những lễ hội.
Đặc biệt, vật trang trí trong ngày đầu năm mới ở Nhật gọi là Kado-matsu, gồm có một cặp, đặt hai bên lối vào nhà người Nhật. Koda Matsu làm bằng tre, cây thông và mận (bện lại như một chiếc giỏ cắm những cành thông và tre), tượng trưng cho điều may mắn và hy vọng (Cây tre và cây thông luôn xanh tốt giữa mùa đông và cây mận là cây đầu tiên trổ hoa trong mùa Xuân). Phong tục này thể hiện niềm tin rằng Koda Matsu đặt ở cửa nhà ở là để thần thánh mang lại điều tốt đẹp cho một năm mới đang bắt đầu.
+ Omizu-tori:
Omizu-tori (có nghĩa là múc nước - water drawing) là tục lệ được biết tới từ năm 752, tổ chức vào những giờ cuối cùng ngày 12/3 và những giờ đầu của ngày 13/3, là nghi thức trung tâm của lễ hội Shunie tổ chức tại Nigatsudo Hall ở đền Todajii, thuộc quận Nara. Nghi thức này bắt đầu bằng việc vẫy những ngọn đuốc bằng củi tre trên ban công của lâu đài, những tia lửa rải rác rơi xuống đám đông bên dưới để xua đuổi những điều xấu xa. Lúc đó, các vị thầy tu bước đến một giếng nước bên dưới lâu đài múc nước, hiến dâng cho đức Phật.
+ Toka-Ebisu:
Được tổ chức tại Imamiya Shrine, tỉnh Osaka từ ngày 8 đến 12 thágn Giêng hàng năm để cầu sự may mắn cho việc làm ăn. Tên của lễ hội này là phần quan trọng nhất của lễ Mồng 10 tháng Giêng. Trong lễ hội, mọi người đều mua Sasa (loại trúc nhỏ ) đặt trên bàn thờ thần Shinto trong nhà mình để cầu lộc. Bình Sasa để trên bàn thờ cho đến lễ hội sang năm mới được thay.
Toka nghĩa là ngày thứ mười của tháng. Ebisu là một trong 7 vị thần may mắn được tôn kính như thần giám hộ việc làm ăn. Kiểu thần tài!
+ Lễ Kanto:
Kanto có nghĩa là cây sào tre và lồng đèn, là lễ hội nổi bật nhất trong liên hoan Tanabata tại thành phố Akita city, bởi như các hình ảnh đã cho thấy, các lồng đèn bằng giấy được treo lên trên những cây ngang được cột vào một chiếc sào tre dài. Vào ban đêm trong những ngày hội, nhiều nhóm thiếu niên trong y phục truyền thống tranh nhau biểu diễn kỹ năng làm cho chiếc sào giữ được thăng bằng trên tay, vai, hông và trán trong lúc họ diễu hành quanh thành phố trong tiếng trống tiếng sáo trúc và những bài hợp ca...
Ngoài ra, ở Nhật còn có các lễ hội Tori-no-ichi (biểu diễn gà trống) vào mùa Thu và lễ hội Hama-ya (Vẻ đẹp của cung tên) vào mùa Đông cũng liên quan đến cây tre.
* Tre và các môn thể thao:
Do tính mềm dẽo dễ uốn và là một loại vật liệu bền như đã nói, cây tre không thể thiếu trong các bộ môn thể thao hiện đại bắt nguồn từ tinh thần nghệ thuật thượng võ của môn Kendo - một bộ môn đánh kiếm Nhật - và Kyudo - nghệ thuật bắn cung. Các môn thể thao mới này nhấn mạnh những nguyên tắc rèn luyện tinh thần hơn là chiến đấu. Chúng nhắm vào mục tiêu phát triển sự khéo léo, thông qua đó để thực hiện các chuẩn mực làm căn cứ thi đấu.
+ Bộ môn kiếm thuật (Kendo)
Trong Kendo hiện đại, cây gậy bằng tre được gọi là Shinai. Shinai là một ống hình trụ rỗng làm từ 4 thanh tre (thường là giống tre makede) buộc chặt lại bằng sợi dây da và bịt kín hai đầu. Các kiếm sĩ phải mang mạng che mặt, yếm che ngực, găng tay và đồ bảo vệ lưng. Họ được huấn luyện nhiều thao diễn về thế chém và tấn công đối phương. Âm thanh của ống tre rỗng gây ấn tượng và truyền cảm xúc mạnh mẽ theo tốc độ di chuyển của các kiếm sĩ.
+ Bộ môn bắn cung
Giống tre Mekeda được chọn lựa để chế tạo cánh cung và tre yadake dùng để vót mũi tên. Thông thường người bắn cung giương cung lên và nhắm vào một vòng tròn đường kính khoảng 36cm là mục tiêu cách xa họ 28 mét. Môn bắn cung Kyudo là phương thức rèn luyện cả về thể chất lẫn tinh thần và tầm quan trọng được đặt vào vẻ đẹp của các nghi thức hơn là vào độ chính xác.
Trương Điện Thắng (Theo Japanese culture/ Bamboo Museum)
|
|