Post by Robot on Jan 30, 2005 13:00:27 GMT -5
Tiềm năng dược liệu mở ra từ "gà khảm"
Dịch cúm gà bùng phát nhưng không phải tin tức nào liên quan đến con gà cũng xấu. Bằng chứng là mới đây, "gà khảm" đầu tiên của Việt Nam đã được các nhà khoa học thuộc Trường ĐH Khoa học tự nhiên - ĐH Quốc gia Hà Nội và Viên Chăn cho ra đời. Trong sinh học, con vật khảm là con vật có cơ thể là hỗn hợp các tế bào từ hai hay vài cơ thể khác nhau cùng loài.
Giống gà "ác tiềm khảm lương phượng" mà PGS-TS Nguyễn Mộng Hùng (khoa Sinh học, ĐH Khoa học tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội) cùng các cộng sự vừa cho ra đời tại Trung tâm Nghiên cứu gia cầm Thụy Phương (Viện Chăn nuôi) có hình thái hoàn toàn khác hẳn gà ác tiềm của ta và giống gà ác lương phượng (nhập từ Trung Quốc), không hề tồn tại trong tự nhiên. Những chú gà khảm mới nở này có bộ lông tơ đỏ lang đen. Độ đậm màu ở mỗi con khác nhau, từ mức đậm gần như lương phượng tới trắng tuyền như ác tiềm. Tuy màu lông lang đỏ - đen - trắng, nhưng gà khảm luôn có mỏ đen, chân đen.
Khác với con lai (là vật chỉ có một bố một mẹ thuộc hai giống khác nhau), gà khảm có hai bố và hai mẹ. Trong cơ thể con khảm có một số phần hoàn toàn của con A hoặc hoàn toàn của con B.
Điều kỳ diệu này có được là nhờ các nhà khoa học áp dụng phương pháp "vi tiêm tế bào gốc phôi". Để tiến hành vi tiêm, việc tách phôi gà lương phượng được lấy từ trứng giai đoạn sớm (chưa ấp). Với trứng gà ác tiềm (là trứng mang phôi nhận), công đoạn "mở cửa sổ" trứng đòi hỏi hết sức công phu. Cửa sổ được mở ở phần xích đạo bằng một "thiết bị" là máy cưa mini. Sau khi cưa vòng tròn đường kính 8 mm (chỉ cưa phần vỏ vôi), trứng sẽ được làm sạch vỏ vôi để hở phần màng vỏ. Tiếp đến, màng vỏ được cắt mở sau khi đã sát trùng. Tế bào phôi gà lương phượng được tiêm vào xoang dưới phôi của phôi gà Ác tiềm. Mỗi lần vi tiêm khoảng 500-1.000 tế bào phôi.
PGS-TS Nguyễn Mộng Hùng cho biết: "Chúng tôi từng thất bại rất nhiều chỉ với việc "mở cửa sổ". Trước đây, cửa sổ được đậy bằng lamelle kính, ưu điểm là có thể quan sát được quá trình phát triển phôi. Nhưng các phôi đều không thể nở thành gà. Trong số 500 trứng được mở cửa sổ theo phương pháp cũ, chỉ có một phôi sống đến ngày ấp thứ 13. Việc cải tiến quan trọng là "đậy cửa sổ bằng vỏ trứng" đã đưa "vi tiêm phôi" đến kết quả thành công nhất. Tỷ lệ nở của các trứng có mở cửa sổ và vi tiêm hiện đã đạt khoảng 26,31% (trên thế giới, tỷ lệ nở tốt là 32%)". Ông Hùng và nhóm nghiên cứu đặc biệt vui mừng vì "tỷ lệ khảm màu lông trong số gà nở là rất cao (tới 70%) so với tỷ lệ khảm màu lông ở mức 42,3% trong thí nghiệm của một số tác giả nước ngoài khác".
Gà khảm thành công mở ra hướng nghiên cứu tiếp trong tương lai, không phải cho mục đích chăn nuôi mà quan trọng hơn, nó sẽ phục vụ mở ra triển vọng tạo được nguồn dược liệu quý. Từ gà khảm, chúng ta có thể nghĩ đến việc tiến xa hơn: tạo ra các protein dược liệu mà không thể sản xuất được bằng các con đường khác như tổng hợp, vi sinh...
Liên Châu