Post by Robot on Sept 28, 2004 16:25:30 GMT -5
Để tổng hợp thông tin vào Báo cáo Môi trường toàn cầu (GEO) giai đoạn 1998-2001, Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP) đã chủ trì hướng dẫn và tổ chức cho bảy nước khu vực châu Á-Thái Bình dương xây dựng báo cấo tổng hợp về hiện trạng môi trường quốc gia. Báo cáo của Việt Nam đã được UNEP đánh giá là điển hình trong khu vực.
Những năm 2002, 2003, 2004 Việt Nam cũng đã hoàn thành ba báo cáo (tổng hợp về môi trường Việt Nam, môi trường nước Việt Nam, báo cáo chủ đề về rác thải).
Ngoài ra, các thông tin về hiện trạng môi trường của Việt Nam cũng đã được tổng hợp chung vào một số báo cáo của khu vực và quốc tế khác.
Báo cáo hiện trạng môi trường: Thiếu hệ thống, chưa chất lượng!
(VietNamNet) - Công tác thực hiện báo cáo thực trạng môi trường nước ta chưa hiệu quả. Năm nhiều nhất có khoảng 80% tỉnh, thành nộp báo cáo. Năm ít nhất: khoảng 60%. Thống kê này được đưa ra trong hội thảo tổng kết mười năm công tác xây dựng báo cáo hiện trạng môi trường, diễn ra vào sáng nay (26/8) tại Hà Nội.
Một trong những mục tiêu quan trọng của việc xây dựng báo cáo hiện trạng môi trường là cung cấp thông tin nhằm nâng cao nhận thức và hiểu biết của cộng đồng xã hội về tình hình môi trường; khuyến khích và thúc đẩy việc xây dựng, triển khai và nhân rộng các mô hình cộng đồng tham gia bảo vệ môi trường, nhằm thực hiện mục tiêu xã hội hoá công tác bảo vệ môi trường.
Những năm qua, một số ít báo cáo của các tỉnh, thành nêu bật được tình hình môi trường của địa phương mình và bước đầu đánh giá sơ bộ được mối quan hệ giữa phát triển kinh tế-xã hội-môi trường và sức khoẻ của cộng đồng. Các báo cáo từng bước cung cấp thông tin, dữ liệu tin cậy về hiện trạng và diễn biến môi trường ở địa phương và toàn quốc.
Tuy nhiên, việc cung cấp thông tin về môi trường cho các tầng lớp xã hội thông qua các báo cáo này mới chỉ bắt đầu trong thời gian gần đây, chưa đạt được mục tiêu đề ra. Nhiều tỉnh, thành không lập báo cáo hiện trạng môi trường hàng năm theo quy định của Bộ Tài nguyên-Môi trường (TN-MT). Tình trạng nộp báo cáo chậm xảy ra thường xuyên. Có tỉnh, thành hai năm liền không lập báo cáo này. Nội dung và các trình bày của báo cáo không theo khuôn khổ thống nhất, không áp dụng mô hình ''Áp lực-hiện trạng-tác động-đáp ứng''; không thống nhất các chỉ thị, tiêu chí, chỉ tiêu môi trường nên gây khó khăn cho việc tổng hợp đánh giá trạng thái môi trường của các địa phương. Thậm chí nhiều số liệu không cập nhật, không hệ thống nên khó đánh giá được xu thế.
Có ý kiến cho rằng, kinh phí cho việc lập báo cáo hiện trạng môi trường chưa đưa vào ngân sách các địa phương, hoặc nếu có thì cũng không đủ phục vụ cho việc lập báo cáo có chất lượng. Về vấn đề này, thứ trưởng Bộ TN-MT Phạm Khôi Nguyên cho rằng những năm qua, Bộ TN-MT không hề tiếc tiền đầu tư cho việc lập báo cáo hiện trạng môi trường có chất lượng, thậm chí còn xin nhiều dự án hỗ trợ kinh phí để lập báo cáo chất lượng hơn.
Theo Thứ trưởng Phạm Khôi Nguyên, nên lập báo cáo hiện trạng môi trường theo kế hoạch năm năm một lần, thay vì mười năm như hiện nay. Thứ trưởng Nguyên cũng lưu ý: Các báo cáo của ta chưa chú trọng đưa đa dạng sinh học vào, mặc dù Việt Nam được đánh giá là đất nước có đa dạng sinh học vào bậc nhất thế giới.
Thứ trưởng Phạm Khôi Nguyên cũng nhấn mạnh: Quan trắc môi trường có vai trò rất quan trọng, cần tập trung vào đầu tư phát triển hệ thống mạng lưới trạm quan trắc, đặc biệt là ở các địa phương. Dù hình thành sớm mạng lưới quan trắc môi trường song các điểm quan trắc còn ít (22 trạm với gần 300 điểm phân bố trên địa bàn 45 địa phương, tập trung chủ yếu vào các điểm nóng về môi trường như các đô thị lớn, các vùng sinh thái đặc biệt nhạy cảm về môi trường); một số điểm chưa mang tính đại diện; tần suất quan trắc còn thưa và các thông số quan trắc, thành phần môi trường được quan trắc còn thiếu. Vì vậy, các dữ liệu quan trắc môi trường thu thập và tổng hợp vào báo cáo hiện trạng môi trường chưa đáp ứng đầy đủ các yêu cầu đề ra.
Theo GS TSKH Phạm Ngọc Đăng (Trung tâm Kỹ thuật Môi trường Đô thị và Khu công nghiệp), để thực sự có giá trị, báo cáo hiện trạng môi trường cấn "đi xa hơn việc mô tả môi trường lý-sinh và trình bày đơn thuần các dữ liệu môi trường". Theo GS Đăng, trước hết, báo cáo phải bao gồm việc phân tích hiện trạng và các xu hướng trong môi trường và các hệ quả của chúng; phải đánh giá và thể hiện được các mối liên quan và tác động của những xu hướng này đến sức khoẻ của con người, đến nền kinh tế và các hệ sinh thái; phải đánh giá được các đáp ứng hiện tại và tiềm năng xã hội đối với các vấn đề môi trường đang tồn tại.