Luật Môi Trường

[Oshin]

Thứ năm, 10/6/2004, 17:54 GMT+7

Luật hoá việc phạt tiền người gây ô nhiễm

Để khuyến khích người dân bảo vệ môi trường, nhà nước sẽ không dừng lại ở các biện pháp hành chính, khẩu hiệu, mà tiến tới đánh vào kinh tế, như thuế, phí, lệ phí... Đó là nội dung chính trong Dự thảo Luật bảo vệ môi trường sửa đổi, do Bộ Tài Nguyên và Môi trường soạn thảo và đang đưa ra lấy ý kiến.

Các biện pháp kinh tế cũng sẽ bao gồm việc thành lập quỹ bảo vệ môi trường để hỗ trợ, cho vay ưu đãi với các dự án thân thiện với môi trường, ký quỹ phục hồi môi trường... Thực tế, các biện pháp này bước đầu đã được áp dụng tại Việt Nam, như phí bảo vệ môi trường đối với nước thải, một số loại thuế tài nguyên, hay quỹ bảo vệ môi trường... Tuy nhiên, đến nay chúng vẫn chưa được thể chế hoá thành luật.

Luật bảo vệ môi trường (ra đời năm 1993) sau 11 năm có hiệu lực nay đã bộc lộ nhiều điểm yếu do còn thiếu sót và quá chung chung. Dự thảo luật mới được xây dựng nhằm lấp những lỗ hổng đó, với việc chi tiết hoá quyền hạn và trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong việc phòng ngừa, xử lý ô nhiễm, quản lý chất thải... Dự thảo còn quy định chi tiết các hoạt động quan trắc, đánh giá hiện trạng môi trường, thanh tra, giải quyết tranh chấp, khiếu nại và xử lý vi phạm, quy định phân cấp hệ thống quản lý...

Dự thảo cũng đề cập đến một số vấn đề mới chưa có trong luật hiện hành, như quy định về bồi thường thiệt hại liên quan đến môi trường, việc tái chế, nhập khẩu phế liệu.

Tuy nhiên, ông Phạm Khôi Nguyên, Thứ trưởng Tài Nguyên và Môi trường thừa nhận, dự thảo cần được chi tiết hoá thêm nữa, nhất là các giải pháp kinh tế, các biện pháp cưỡng chế đối với những vi phạm ... Cũng theo ông Nguyên, Luật bảo vệ môi trường cần có những quy định chặt chẽ trong mảng hội nhập quốc tế, bởi đã xuất hiện tình trạng nhiều nước căn cứ vào yếu tố môi trường để cản trở các doanh nghiệp Việt Nam tham gia thị trường thế giới.

Hôm nay, Bộ đã tổ chức lấy ý kiến của đại diện trên 100 tổng công ty, khu công nghiệp, hiệp hội ngành nghề... cho dự thảo. Bộ cũng dự kiến sẽ tiến hành một loạt cuộc lấy ý kiến khác, tập trung vào nhóm các nhà đầu tư nước ngoài, các tổ chức xã hội trong nước...

Dự kiến, dự thảo Luật bảo vệ môi trường sửa đổi sẽ được trình Chính phủ phê duyệt vào đầu năm 2005.

Bích Hạnh

[Oshin]

Áp dụng tiêu chuẩn mới kiểm soát khí thải ô tô vào năm 2005

(Lao động, 10/11/2004)

Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, từ tháng 2.2005 sẽ áp dụng tiêu chuẩn Euro 2 trong kiểm soát khí thải ô tô lưu hành tại 4 thành phố Hà Nội, TPHCM, Đà Nẵng và Hải Phòng.

Hiện nay, việc kiểm soát khí thải ô tô mới chỉ áp dụng tại 4 thành phố nói trên, ở mức tiêu chuẩn rất thấp nhưng có khoảng 15% xe vào kiểm định không đạt tiêu chuẩn vì các chất độc hại như CO, khói... luôn cao hơn hàng chục lần mức cho phép. Song song với siết chặt kiểm soát khí thải, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng cho biết đang rà soát lại tiêu chuẩn và chất lượng xăng và diesel, loại bỏ xăng RON 83 vào đầu năm 2005.

Việc áp dụng tiêu chuẩn Euro 2 đối với xe mới xuất xưởng sẽ được áp dụng vào năm 2007 vì phải chờ xây dựng xong các trung tâm kiểm soát khí thải đạt tầm cỡ quốc gia. Riêng đối với xe máy việc áp dụng tiêu chuẩn này được tiến hành muộn hơn.

Kiều bào, người nước ngoài được phép thuê rừng!

(VietNamNet) - "Việc cho phép người VN định cư ở nước ngoài, tổ chức cá nhân nước ngoài thuê rừng tự nhiên là phù hợp với chủ trương xã hội hoá nghề rừng và xu hướng hội nhập hiện nay...".

Kiều bào, người nước ngoài được thuê rừng VN.
Chủ nhiệm UB Khoa học Công nghệ và Môi trường, ông Hồ Đức Việt đã khẳng định như vậy trong báo cáo giải trình tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Bảo vệ và phát triển rừng (sửa đổi) - trước khi Luật này được QH biểu quyết thông qua. Cùng ngày, QH đã thông qua Luật Điện lực.Trồng rừng mới phải có hệ thống phòng, chữa cháyLuật Bảo vệ và phát triển rừng (sửa đổi) quy định: Khi trồng rừng mới, chủ rừng phải thiết kế và xây dựng đường ranh, mương ngăn lửa, chòi canh lửa, biển báo... để phòng cháy chữa cháy. Luật này cũng quy định chặt chẽ hơn về việc chuyển đổi đất có rừng tự nhiên vào mục đích khác: ''Khi chuyển đổi, phải trồng rừng mới để bảo đảm sự phát triển rừng bền vững ở từng địa phương và trên phạm vi cả nước''. Việc lập quy hoạch bảo vệ và phát triển rừng phải đồng bộ với kế hoạch, quy hoạch sử dụng đất và bảo đảm dân chủ công khai.UBTVQH đã thống nhất giao rừng cho cộng đồng dân cư thôn có cùng phong tục tập quán, có truyền thống gắn bó cộng đồng với rừng về sản xuất, đời sống, văn hoá, tín ngưỡng, có khả năng quản lý rừng. Đó là những khu rừng hiện cộng đồng dân cư thôn đang quản lý, sử dụng có hiệu quả; những khu rừng giữ nguồn nước phục vụ trực tiếp cho cộng đồng, phục vụ lợi ích chung khác của cộng đồng mà không thể giao cho cá nhân, hộ gia đình, tổ chức.Để vừa đảm bảo quốc phòng, an ninh, vừa phát huy tiềm năng rừng, Chính phủ sẽ xem xét và quy định cụ thể từng dự án với những vấn đề liên quan đến địa bàn, đối tượng, phạm vi cho thuê rừng tự nhiên.

Văn Tiến

[Robot]

Đầu tư bảo vệ môi trường là đầu tư cho phát triển bền vững

TT - Bộ Chính trị đã ban hành nghị quyết về bảo vệ môi trường trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Nghị quyết nhận định bảo vệ môi trường vừa là mục tiêu, vừa là một trong những nội dung cơ bản của phát triển bền vững, phải được thể hiện trong các chiến lược, qui hoạch, kế hoạch, dự án phát triển kinh tế - xã hội của từng ngành, từng địa phương. Nghị quyết nhấn mạnh: “Đầu tư cho bảo vệ môi trường là đầu tư cho phát triển bền vững”.

Theo nghị quyết trên, phải bảo đảm yêu cầu môi trường ngay từ khâu xây dựng và phê duyệt các qui hoạch, dự án đầu tư.

Chú trọng bảo vệ môi trường không khí, đặc biệt ở các khu đô thị, khu dân cư tập trung.
Cũng theo nghị quyết trên, các biện pháp kinh tế để bảo vệ môi trường được thực hiện theo nguyên tắc “người gây thiệt hại đối với môi trường phải khắc phục, bồi thường”. Tạo cơ sở pháp lý về cơ chế, chính sách khuyến khích cá nhân, tổ chức và cộng đồng tham gia công tác bảo vệ môi trường.

Chú trọng xây dựng và thực hiện qui ước, hương ước, cam kết về bảo vệ môi trường của cộng đồng dân cư. Tăng cường giáo dục nâng cao nhận thức và trách nhiệm bảo vệ môi trường, nhất là trong thanh thiếu niên. Đưa nội dung giáo dục môi trường vào chương trình sách giáo khoa của hệ thống giáo dục quốc dân.

PV

Sẽ chi 1% ngân sách cho bảo vệ môi trường

Bảo vệ môi trường là vấn đề sống còn, phải được tiến hành song song với phát triển kinh tế. Đến 2006, nhà nước đảm bảo chi không dưới 1% ngân sách cho sự nghiệp bảo vệ môi trường, và tăng dần tỷ lệ này. Nghị quyết của Bộ Chính trị về bảo vệ môi trường vừa ban hành đã nhấn mạnh điều đó.

Nghị quyết ra đời ngày 15/11/2004, là văn bản cấp cao nhất của Đảng về vấn đề môi trường từ trước đến nay.

Theo đó, Bộ Chính trị thẳng thắn nêu lên 5 nguyên nhân chính gây ra tình trạng xuống cấp môi trường hiện nay ở nước ta: Trước hết, đó là do chúng ta chưa nhận thức đúng về tầm quan trọng của môi trường, chưa bảo đảm sự hài hoà giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường, mà chỉ chủ yếu coi trọng phát triển kinh tế.

Tình trạng này diễn ra ở hầu hết lĩnh vực, các dự án, đơn cử như việc quai đê, lấn biển làm nơi nuôi tôm, trồng cói tại huyện Xuân Thủy (Nam Định) đã dẫn đến việc xói lở ở cửa sông Lò, huyện Hải Hậu. Hay việc đắp đường ra đảo Tuần Châu, Hạ Long, đã ngăn dòng chảy làm tù đọng nước biển ở vịnh Bãi Cháy - Tuần Châu. Ông Mai Ái Trực, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường, cho biết theo quy định các khu công nghiệp phải đầu tư hệ thống xử lý chất thải rồi mới đưa doanh nghiệp vào. Nhưng thực tế, phần lớn các khu công nghiệp chỉ giải phóng mặt bằng, quây rào, rồi cấp chỗ cho doanh nghiệp, do vậy đã gây nên tình trạng ô nhiễm nặng nề.

Những nguyên nhân khác góp phần không kém gây suy thoái môi trường là đầu tư cho bảo vệ môi trường còn hạn chế, việc thi hành pháp luật chưa nghiêm. Nếu như tiêu chuẩn của thế giới là các dự án phải dành tối thiểu 10% cho môi trường, thì ở Việt Nam, con số này là rất khiêm tốn, đặc biệt ở các nhà máy cũ. Ngay cả việc thu phí đổ rác cũng rất khó khăn.

Để giải quyết vấn đề này và đạt mục tiêu biến Việt Nam thành một nước có môi trường tốt, người dân đều có ý thức sống thân thiện với môi trường, Bộ Chính trị nhấn mạnh phải coi đầu tư cho bảo vệ môi trường là đầu tư cho phát triển bền vững, là nếp sống văn hoá, đạo đức. Phương châm phòng ngừa suy thoái môi trường là chính, kết hợp với xử lý ô nhiễm. Tiến tới áp dụng các biện pháp buộc các cơ sở sản xuất, nhập khẩu phải thu hồi, xử lý sản phẩm đã qua sử dụng do mình sản xuất, nhập khẩu. Bên cạnh đó, người dân cũng được khuyến khích sử dụng tiết kiệm tài nguyên, năng lượng, sử dụng các sản phẩm và năng lượng sạch.

Theo bản nghị quyết, ngân sách nhà nước sẽ có mục chi riêng cho hoạt động sự nghiệp môi trường (bao gồm việc xây dựng hệ thống quan trắc, nhân lực, công tác truyền thông môi trường...), và đảm bảo đến 2006 đạt mức không dưới 1% tổng chi ngân sách.

Nghị quyết cũng khẳng định không cho đưa vào xây dựng, vận hành, khai thác các cơ sở chưa đáp ứng đầy đủ những yêu cầu về bảo vệ môi trường. Điều này sẽ được luật hoá trong Luật bảo vệ môi trường sửa đổi sắp ban hành.

Thuận An

[Robot]

Sẽ quản lý môi trường theo hướng hậu kiểm

Theo Luật Bảo vệ môi trường sửa đổi, sau khi chủ dự án đầu tư thực hiện báo cáo đánh giá tác động môi trường, cơ quan có thẩm quyền sẽ kiểm tra, xác nhận. Người ký xác nhận phải chịu trách nhiệm hoàn toàn về chữ ký của mình. Quy định này nhằm tránh việc không ai đứng mũi chịu sào như trước đây

Ngoài ra, các chủ dự án nhỏ chỉ cần làm cam kết đạt tiêu chuẩn môi trường. Nếu không thực hiện đúng cam kết, sẽ chịu hình phạt xử lý. Thủ tục này đơn giản hơn việc thực hiện bản đăng ký đạt tiêu chuẩn môi trường như trước kia. Theo Bộ trưởng Mai Ái Trực, các quy định trên khiến luật bảo vệ môi trường nghe có vẻ "lỏng", song thực chất lại "chặt" hơn.

Trên đây chỉ là hai trong số nhiều điểm mới được nêu ra trong Luật bảo vệ môi trường sửa đổi, đang được Bộ Tài nguyên và Môi trường hoàn thiện, chuẩn bị trình Chính phủ vào đầu năm tới.

Văn bản sửa đổi này cũng bắt buộc mọi tổ chức cá nhân phải tìm hiểu và chấp hành luật bảo vệ môi trường, tránh tình trạng người dân đến khi vi phạm, bị phạt mới biết mình đã không làm đúng. Ông Mai Ái Trực cho biết đây cũng là điểm khác biệt so với một số luật khác, trong đó chỉ những người làm luật mới cần nắm rõ.

Để phòng ngừa các tác động xấu về môi trường, Luật sửa đổi nhấn mạnh cần đưa vấn đề bảo vệ môi trường vào trong các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển. Theo luật sửa đổi, các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu đô thị mới... chỉ được triển khai các hoạt động bên trong sau khi đã hoàn thiện hệ thống tiêu thoát nước mưa, nước thải và hệ thống xử lý nước thải tập trung. Quy định này được đưa ra trước thực tế là gần 70% các khu công nghiệp mới chỉ san lấp mặt bằng đã đưa các doanh nghiệp vào hoạt động, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

So với Luật bảo vệ môi trường (cũ, ra đời năm 1993), luật mới đã bổ sung các quy định việc bảo vệ các lưu vực sông, giữ gìn vệ sinh nơi công cộng - hai trong nhiều vấn đề môi trường nóng bỏng hiện nay. Luật sửa đổi cũng yêu cầu các tổ chức cá nhân phải thu gom bao bì đã qua sử dụng có nguy cơ gây ô nhiễm nặng (do mình sản xuất hoặc nhập khẩu) để tái chế hoặc xử lý; Yêu cầu công khai thông tin về môi trường với người dân; Đưa việc nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất vào luật nhằm tránh tình trạng lợi dụng nhập khẩu phế liệu để đưa rác thải vào nước ta.

Thuận An