Post by Oshin on Jun 3, 2004 15:07:01 GMT -5
Vì sao chưa thể áp dụng tiêu chuẩn môi trường mới?
(VietNamNet) - Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) về môi trường ban hành ngày 25/6/2002, có hiệu lực từ ngày 1/1/2003 nhưng... chưa áp dụng được. Ngành môi trường TP.HCM đang lúng túng trong việc thực thi TCVN này.
Ngành môi trường Thành phố đang lúng túng trong việc áp dụng Quyết định 35/2002 của Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trường (nay được tách ra thành Bộ Khoa học - Công nghệ và Bộ Tài nguyên - Môi trường). Bởi vì TCVN 6984/2001 (được ban hành theo Quyết định 35/2002 ngày 25/6/2002, công bố danh mục tiêu chuẩn Việt Nam về môi trường bắt buộc áp dụng), về cơ bản, thay thế TCVN 5945/1995 đã được ban hành trước đó. Nhưng khi áp dụng tiêu chuẩn mới thì bị vướng một số điểm, cho đến nay vẫn chưa thể giải quyết.
Trước đây, nước thải đổ ra sông, kênh, rạch chỉ cần đạt tiêu chuẩn loại B (TCVN 5945/1995) sẽ không cần xử lý. Còn bây giờ, theo quy định mới (TCVN 6984/2001), nước thải ra kênh, rạch tương đương với loại A (TCVN 5945/1995). Trong khi đó, xử lý nước thải từ loại B lên loại A là cả một vấn đề, có khi phải đầu tư mới cả hệ thống xử lý nước thải. Liệu các doanh nghiệp đã đầu tư tại các Khu Công nghiệp (KCN), Khu Chế xuất (KCX) có chấp nhận điều này khi mà họ đang cầm trong tay bản hợp đồng thỏa thuận trước khi đầu tư vào KCX, KCN và cho đến nay, các hợp đồng đó vẫn còn nguyên giá trị?
Đối với những đơn vị đang duyệt kế hoạch đấu thầu để triển khai xây dựng trạm xử lý nước thải tập trung tại các KCN Lê Minh Xuân, Tân Bình, Vĩnh Lộc,... họ mong muốn áp dụng theo tiêu chuẩn mới nhưng lại không thể. Bởi khi áp dụng tiêu chuẩn mới, sẽ bị vướng ở chỗ lưu lượng nước và khả năng tiếp nhận nước thải của sông, suối, kênh, rạch. Cho đến nay, ngành môi trường Thành phố chưa cung cấp được cho các đơn vị này các thông số nói trên.
Kênh, rạch ở TP.HCM đang bị ô nhiễm nặng có phần do nước thải chưa qua xử lý tại các KCN, KCX (ảnh chụp trên Kênh Tẻ - quận 4).
Chẳng hạn, nước thải ở KCN Tân Bình đổ ra kênh Tham Lương, sau đó đổ ra sông Sài Gòn. Thế thì doanh nghiệp ở KCN Tân Bình phải xác định theo lưu lượng nước của sông Sài Gòn hay của kênh Tham Lương? Nếu xác định theo lưu lượng nước của sông Sài Gòn (hoặc của kênh Tham Lương) thì khả năng tiếp nhận nước thải của sông (hoặc kênh) này là bao nhiêu? Doanh nghiệp không thể thống kê được con số đó.
Việc xác định lưu lượng nước của sông (hoặc kênh, rạch) là để biết khả năng tiếp nhận nước thải là bao nhiêu. Nếu lượng nước thải đổ vào sông (hoặc kênh, rạch) nằm trong giới hạn cho phép thì nó sẽ tự làm sạch. Trường hợp lượng nước thải đổ vào sông (hoặc kênh, rạch) quá nhiều, vượt quá giới hạn cho phép thì sẽ làm ô nhiễm chính sông (hoặc kênh, rạch) đó.
Về vấn đề này, trước đó, ngày 31/3/2003, trong công văn gởi Sở KH,CN&MT TP.HCM, ông Ngô Hoàng Minh - phó ban thường trực Ban quản lý KCX - KCN đã nêu rõ: "Dựa trên cơ sở nào để phân loại được nguồn tiếp nhận nước thải công nghiệp? Việc xác định khoảng cách giữa điểm xả và nguồn tiếp nhận được căn cứ theo tiêu chuẩn hiện hành nào? Đối với các KCX, KCN có nước thải đưa ra sông thông qua các kênh, rạch thì phải xác định lưu lượng của sông hay kênh, rạch để áp dụng tiêu chuẩn xả thải cho phù hợp?...".
Và đến nay, vào ngày 2/6/2004 tại Sở TN-MT TP.HCM, đại diện các KCX, KCN cũng nêu ra vấn đề như vậy! Đồng thời, họ yêu cầu Sở TN-MT phải trả lời dứt điểm. Thậm chí có đại biểu bức xúc: "Chúng tôi sẽ chờ câu trả lời đến bao giờ?".
Trước những vấn đề đặt ra, ông Nguyễn Văn Chiến, phó giám đốc Sở TN-MT TP.HCM buộc lòng phải công bố: "Trước mắt, nước thải từ các KCN, KCX đổ ra sông, kênh, rạch vẫn áp dụng tiêu chuẩn cũ (TCVN 5945/1995) nhưng sau đó phải có kế hoạch nâng cấp (có lộ trình) cho phù hợp với tiến bộ xã hội". Đồng thời, để đảm bảo tính pháp lý, ông tiếp lời: "Sở TN-MT TP.HCM sẽ soạn thảo quyết định!" (?)
Quyết định mà Sở TN-MT sắp ban hành sẽ trái với nguyên tắc thông thường: "khi tiêu chuẩn mới tương đồng với tiêu chuẩn cũ ra đời và có hiệu lực thì phải áp dụng theo tiêu chuẩn mới, đồng thời hủy bỏ các tiêu chuẩn cũ đã được ban hành trước đó". Thế nhưng trong trường hợp này, ngành môi trường Thành phố khó có thể làm khác hơn, vì chưa tìm ra giải pháp tối ưu.
Theo một thành viên trong Ban Quản lý KCN Tân Bình, sở dĩ Sở TN-MT TP.HCM buộc sẽ phải ban hành quyết định trái với Quyết định 35/2002 của Bộ KH,CN&MT là do tiêu chuẩn môi trường mới (theo Quyết định 35/2002) yêu cầu quá cao so với môi trường chung của cả nước, đồng thời việc ban hành TCVN 6984/2001 chưa sát với thực tiễn của cuộc sống.
Bài, ảnh: Nam Anh