QUỸ MÔI TRƯỜNG TOÀN CẦU

[Robot]

QUỸ MÔI TRƯỜNG TOÀN CẦU

TỔNG QUAN CHUNG

Qũy môi trường toàn cầu (Global Environment Facility - GEF)là một cơ chế tài chính nhằm trợ giúp môi trường toàn cầu bằng các hoạt động hợp tác. làm hài hoà mối quan hệ giữa môi trường và phát triển bền vững.

Các hoạt động hợp tác tài chính của GEF tập trung vào những vấn đề trọng tâm gồm sự suy giảm đa dạng sinh học, sự xuống cấp nguồn nước quốc tế, nguy cơ sự biến đổi khí hậu, sự suy giamt của tầng ôzôn. GEF bao gồm 3 cơ quan thực hiện: Chương trình phát triển LHQ (UNDP), chương trình môi trường của LHQ (UNEP) và NGân hàng thế giới (WB). UNDP chịu trách nhiệm chủ yếu trong thực hiện các dự án hỗ trợ kỹ thuật và các dự án tăng cường năng lực. UNEP chịu trách nhiệm chủ yếu trong việc xúc tiến sự phát triển khoa học và phân tích kỹ thuật và tăng cường quản lý môi trường trong các hoạt động do GEF tài trợ. Ngân hàng thế giới chịu trách nhiệm chính trong việc phát triển và thực thi các dự án đầu tư. Ban thư ký của GEF chịu trách nhiệm phối hopự, thiết lập và giám sát việc thực hiện các chương trình hoạt động, các chính sách,các nhiệm vụ và báo cáo lại cho các đậi hội đồng GEF. GEF cũng hoạt động như một tổ chức tài trợ cho công ước đa dạng sinh học (CBD) vàc công ước chung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (UNFCCC).

Từ khi thành lập đến nay, GEF đã trải quan hai giai đoạn: Giai đoạn thử nghiệm từ 1991-1994, sau khi tổ chức lại GEF bắt đầu giai đoạn 1 từ tháng 3 năm 1994 đến 3 năm 1997.

Hiện nay GEF đang bước sang giai đoạn 2 sau khi tổ chức lại. Giai đoạn 2 của GEF hoạt động từ thàng 1/7/1998 tới 30/6/2020. Vào 24/3/1998, nguồn GEF đã được bổ sung thêm 2,75 tỷ USD cùng với 81,6 triệu USD chưa phân phát. Số tiền này dự kiến sẽ được tăng lên thông qua sự nỗ lực đóng góp của các nhà tài trợ.

Theo thống kê, nguồn tài chính GEF phân bổ cho các lĩnh vực từ trước đến nay như sau:

Đa dạng sinh học: 40,86 %

Biến đổi khí hậu: 37,84%

Nguồn nước quốc tế: 11,9%

Suy giảm tâng ôzôn: 5,97%

Lĩnh vực đa trong điểm: 3,43%

Trong các nước Châu Á thì hiện nay Trung Quốc và ấn Độ là những nước được GEF tài trợ nhiều nhất (Trung Quốc hơn 140 triệu và Ấn Độ hơn 121 triệu USD.

[Robot]

AI CÓ ĐỦ ĐIỀU KIỆN ĐỂ ĐỀ XUẤT VÀ THỰC THI DỰ ÁN GEF

Quốc gia thực thi dự án phải có đủ điều kiện để có được sự hỗ trợ, trước tiên đó là sự ủng hộ của Chính phủ. Để nhận được sự viện trợ trong lĩnh vực đa dạng sinh học, nước chủ nhà phải tham gia công ước về đa dạng sinh học, để nhận được viện trợ trong lĩnh vực biến đổi khí hậu phải tham gia công ước biến đổi khí hậu. Bất cứ tổ chức chính phủ, tổ chức phi chính phủ, nhóm nghiên cứu, viện đào tạo hoặc khu vực tư nhân nào có liên quan với một nước có đủ điều kiện đầu tư có thể đệ trình dự án lên GEF.

Không có thời hạn quy định và các dự án có thể được đề trình vào bất cứ lúc nào.

CÁC TIÊU CHÍ CƠ BẢN ĐỂ ĐẠT ĐƯỢC SỰ PHÊ CHUẨN DỰ ÁN GEF

Các dự án GEF phải tạo ra được những lợi ích rõ ràng đói với môi trường toàn cầu. Tất cả các dự án phải thu hút sự tham gia rộng rãi của các thành viên có ảnh hưởng, phải có hiệu quả cao so với chi phí bỏ ra, phải dễ tiếp thu, học tập và có một kế hoạch được sự khích lệ ủng hộ nhằm đảm bảo sự ổn định và tài chính sau khi GEF kết thúc chương trình tài trợ. GEF không tài trợ cho hoạt động phát triển của mỗi quốc gia. Các dự án của GEF thường kết hợp và bổ sung cho sự khởi đầu của hoạt động phát triển bền vững của mỗi quốc gia và cung cấp sự hợp tác về tài chính cần thiết phục vụ cho lợi ích toàn cầu. Ngân sách dự án được quyết định bởi chi phí bổ sung, được hiểu như chi phí cần thiết thêm vào để dành cho những cố gắng bảo vệ môi trường toàn cầu. Các chi phí này vượt quá chi phí cần thiết cho sự phát triển bền vững của Quốc gia. Các dự án GEF huy động đồng thời các nguồn tài chính và nguồn đóng góp khác nhau.


CÁC LĨNH VỰC TÀI TRỢ CỦA GEF

GEF chỉ tài trợ cho những chi phí gia tăng để bảo vệ môi trường trong các chương trình hoạt động và hỗ trợ các nước tham gia công ước về đa dạng sinh học và công ước khung về biến đổi khí hậu trong thực hiện các nhiệm vụ của bên tham gia công ước.

Chương trinhg hoạt động (OP: Operational Program) của GEF tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực:

Đa dạng sinh học:
OP1: Hệ sinh thái kho hạn và bán khô hạn

OP2: Hệ sinh thái biển, ven biển và nước ngọt.

OP3: Hệ sinh thái rừng.

OP4: Hệ sinh thái núi cao.

Biến đổi khí hậu:
OP5: Loại bỏ các trở ngại để bảo tồn năng lượng và tăng hiệu quả sử dụng năng lượng.

OP6: Tăng cường sử dụng những loại năng lượng có khả năng tái tạo.

OP7: Giảm chi phí dài hạn của các công nghệ sử dụng năng lượng ít gây phát thải khí nhà kính.

Bảo vệ nguồn nước quốc tế
OP8: Chương trình bảo toàn lưu vực nước.

OP9: Các khu vực đa trọng điểm hoà nhập đất và nước.

OP10: Chống ô nhiễm nguồn nước.

Chống suy giảm tầng ô zôn
Giảm được nhiều nhất các chất làm ô nhiễm tầng ôzôn với chi phí thấp

Hoàn tất cả việc loại bỏ dần các chất làm suy giảm tầng ôzôn.



CÁC HÌNH THỨC TÀI TRỢ

Các chương trình hoạt động được tài trợ thông qua 5 hình thức

Các dự án lớn là những dự án dài hạn (3-7 năm), với quy mô lớn (trên 1 triệu USD). Cần có nỗ lực cao độ để nhận được sự phê chuẩn cho một dự án như thế này. Người đề xuất dự án thường xin tài trợ của quỹ phát triển dự án.

Các dự án cỡ vừa phải trải qua một quá trình chuẩn bị và một quá trình thông qua để đượ tài trợ tối đa là 1 triệu USD. Các dự án dưới 750.000 USD được duyệt nhanh do không có sự phê chuẩn của hội đồng GEF.
Dự án tài trợ quy mô nhỏ cung cấp tiền tài trợ dưới 50.000USD. Do UNDP đảm nhiệm.

Qũy phát triển dự án (PDF) tài trợ cho việc phát triển các dự án có quy mô lớn của GEF từ giai đoạn khởi thảo ban đầu đến khi các văn kiện thông qua hoàn toàn. Có 3 mức tài trợ của PDF để cung cấp tài trợ cho việc phát triển dự án.

Mức A(Block A) tối đa 25.000 USD dùng cho hoạt động tối thiểu ban đầu ở quy mô quốc gia để xác định dự án. Kinh phí do cơ quan thực hiện GEF quyết định.
Mức B (Block B) tối đa là 35.000 USD. Dùng cho việc thu thập thông tin để hoàn chỉnh văn kiện và các tài liệu liên quan. Kinh phí do uỷ ban đièu hành GEF quyết định.

Mức C (block C) tối đa là 1 triệu USD. Dùng cho các dự án lớn để hoàn chỉnh thiết kế kỹ thuật và nghiên cứu tiền khả thi. Kinh phí này chỉ được xét duyệtsau khi Hội đồng thông qua đề xuất dự án.

Các hoạt động trợ giúp: Hỗ trợ các nước tham gia công ước đa dạng về sinh học và công ước biến đổi khí hậu trong việc thực hiện các nhiệm vụ của bên tham gia công ước.

Các hoạt động đáp ứng kịp thời: Những hành động cần đáp ứng kịp thời trong thời gian ngắn để bảo vệ môi trường toàn cầu.

[Robot]

CHU TRÌNH XÉT DUYỆT DỰ ÁN

Bước đầu tiên để đượ tham gia vào hệ thống dự án của GEF là đệ trình một bản dự thảo sơ lược dự án dài khoảng 2-3 trang tới văn phòng GEF -Việt Nam. Văn phòng GEF Việt Nam sẽ sàng lọc các dự án theo tiêu chí của GEF và theo các chiến lược ưu tiên hành động của Việt Nam.

Các bản dự thảo này sau khi được xem xét phù hợp với các tiêu chí trên sẽ được tập hợp thành danh mục dự án để thông qua Ban điều hành GEF và Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình Chính phủ phê dyệt.

Những dự án nằm trong danh mục sẽ được Văn phòng GEF Việt Nam gửi tới Cơ quan thực hiện GEF (UNDP,UNEP, hoặc WB) kèm theo thư đề nghị xét duyệt của chủ tịch GEF -Việt Nam.

Nếu dự án đó đủ điều kiện người đệ trình dự án có thể xin kinh phí tài trợ của Quỹ phát triển dự án PDF nhằm phát triển dự thảo thành đề xuất dự án để hộ đồng GEF xem xét. Bản đề xuất dự án tỷ mỷ khoảng 10-15 trang phải thể hiện được phương cách, phương pháp luận, tầm quan trọng ngân sách và cả kết quả dự kiến của dự án. Ngoài ra cần có kèm theo chấp thuận của cơ quan đầu mối GEF Việt Nam. Nếu Hội đồng GEF phê chuẩn đề xuất dự án dự án đó sẽ được nhận nguồn tài trợ của GEF. Quá trình này tiếp tục phát triển theo hướng hoàn tất 1 văn kiện dự án hoàn chỉnh. Tài liệu này phải được phê duyệt trước khi dự án được đưa vào thực hiện.

Các dự án cỡ vừa 750.000 USD được xem là các dự án nhanh đạt kết quả do chúng chỉ cần sự phê chuẩn của CEO và không cần Hội đồng GEF thông qua.



CÁC DỰ ÁN ĐƯỢC HỘI ĐỒNG GEF THÔNG QUA VÀO THỜI GIAN NÀO

Hàng năm có 2 cuộc họp chính thức của Hội đồng, ngoài ra còn có 2 lần xem xét khác trong đó có các bản đệ trình dự án được gửi tới các thành viên Hội đồng để được phê chuẩn, góp ý hoặc bị bác bỏ. Nếu trong thời gian đó, chương trình hoạt động đượ phê chuẩn, nó sẽ được đệ trình lên cuộc họp chính thức Hội đồng để thông qua.

[Robot]

CÁC TỔ CHỨC VÀ VAI TRÒ

CÁC TỔ CHỨC
Vai trò

Đầu mối nước sở tại (GEF - Việt Nam)
Xác định ý tưởng dự án, chấp thuận đề xuất dự án. Thông qua tài liệu dự án cuối cùng.
Tổ chức các công việc liên quan đến dự án.
Thông tin trở lại về những hoạt động GEF, kể cả việc thực hiện dự án

Cơ quan thực hiện GEF,UNDP,UNEP,WB
Làm việc với đầu mối GEF của nước sở tại
Trợ giúp xây dựng ý tưởng dự án
Quản lý chuẩn bị dự án
Thông qua dự án cuối cùng theo những nguyên tắc của mỗi tổ chức
Trợ giúp và giám sát việc thực hiện dự án, chuẩn bị báo cáo nửa năm cho Ban thư ký

Uỷ ban điều hành GEF (GEFOP)
Thông tin về tài trợ mức A
Kiến nghị tới CEO đói với các tài trợ mức B,C
Xem xét các đề xuất dự án và kiến nghị tới CEOđề xuất chương trình làm việc của dự án.

Ban tư vấn khoa học kỹ thuật (STAP)
Các chuyên gia Ban tư vấn KHKT xem xét đề xuất dự án
Ban tư vấn lựa chọn dự án theo các tiêu chuẩn đưựoc hội đồng thông qua
Đánh giá về mặt KHKT việc thực hiện dự án và hiệu quả kỹ thuật các mục tiêu của GEF

Hội đồng (Council)
Thông qua các chính sách và chiến lược hoạt động của GEF kết hợp với các công ước
Thông qua chương trình làm việc
Các thành viện hội đồng xem xét dự án hoặc đề nghị xem xét lại tại cuộc họp Hội đồng trước khi thông qua.
Thông qua báo cáo hàng năm

Giám đốc ban quản trị (CEO)
Thông qua tài trợ cho chuẩn bị và xây dựng dự án mức B,C
Xác định nội dung chương trình làm việc đã đề xuất
Duyệt dự án trước khi thông qua lần cuối cùng

Ban thư ký (Secretarian)
Quản lý các tài liệu GEF
Xây dựng hướng dẫn hoạt động dựa trên chính sách được hội đồng thông qua
Tổ chức tổng kết hoạt động dựa trên chính sách được hội đồng thông qua
Tổ chức tổng kết việc thực hiện dự án hàng năm. Chuẩn bị báo cáo hàng năm cho Hội đồng